LA INDO-EUROPANA IDEOLOGIO DIL MILITO

Por la Indo-Europani la milito esas normala aktiveso relatanta lo sakra. Ol esas

la chefa aktiveso di la nobelaro e konstitucas la precipua temo di grandanombra miti, legendi e rakonti raportita dal rapsodi (vaganta kantisti). La vinko donas a la
militisti la potenteso, la « neperisiva glorio »qua posrestos en la memoraji. La normaleso
Indo-Europana dil milito esas perfekte klarigita per la dicajo da Heraklites di Efese
qua asertas pri Polemos, personigita kom la milito, ke lu esas « la genitoro di omno e la
rejo di omna kozi ». La unesma aspekti di la relati di lo sakra e di la homo, ye la vidpunto
dil milito, situesas unesmarange ye la cielala nivelo : « la benigna dei «(Odin, Thôrr, Indra,Tésub, edc.) facas kosmala milito eterna kontre la « maligna dei » (diabli, giganti,
diversa monstri edc.); iti laste nomita esas deaji dil kaoso qui minacas la ipsa existo di
la Kreitaro. Ica milito esas necesa por mantenar la equilibro e la perpetuigo dil
kosmo. Segun ica koncepto, la terala milito esas nur la reflekto di ca kosmala milito,
quale lumizas lo, Hitita epigrafo, atribuata a rejo Mursili III, e qua savigas :
« Me honorizis la dei qui luktas kontre la infernala forci. Quale li, me venkis la homi
maligna; me igis kaptita la rebeli, me mantenis dil kosmo la ordino. »

En la relati di lo sakra e di la milito quin ne posiblesas desasociar pro la imananta
naturo dil Indo-Europana pensomaniero, segun qua la dei esas elementi dil singladia
vivo, oportas obtenar la deala protekto. Ico klarigesas per la dicajo, raportita da
Xenofon en lua « Helleniki", da soldato a lua chefo ante kampanio : « Komencez
komunikar kun la Dei per sakrifiko... [li] imperos ica ago. »
La instalo di lo sakra en lo militala evidenteskas per tota serio de ritui :
militistala festi ante e pos la kampanio (Feriae Martis, Equirria, la monato Arès,
l'Aryavesta edc.), sakrifiki (Equus October, edc.) divinala praktiki, advoki, questioni
a la dei e deini pri la yusteso dil milito quan on volas entraprezar, konsakro di la
rejo a la dei kambie di vinko, edc.. Ita praktiki kontributas donar a la milito la

signifiko di deala judicio. Foye lo esas la dei qui instigas a la milito, tale la impero

dal deo Tesub transmisita a Hitita rejo : « Irez e punisez la rebeli a tua lego [...]
Kombatez e vinkez la viri dil extera landi a tua rejio."

Ma la milito esas ritualigita, nome ol deklaresas solene en la skopo

obtenar la atesto di omna dei e lia permiso same kam igar li iracoza
kontre la enemikaro.

La militdeklaro facesas diversamaniere : juro qua yurizas la soldati ocidar kun la

konsento dal dei, instituco dil kolegio di la Fetiali en Roma, sendo di anuncanto qua recitas magiala formulo, lanso di javelino (kun « formulo ») aden la sulo di enemikala
lando, justifiko per sakrifiko, klozo ed aperto dil Janus-templo en Roma
ye la komenco e ye la fino di milito,
purigado dil trupi, edc. Pluse, on probas igar favoroza ad onu la dei dil enemiki per sakrifiki e formuli : ico esas la « evocatio » Latina. Kaze di vinko, la dei dil enemiki adoptesos en la dearo dil vinkero.Tre ofte, cetere, la dei dil amba armei, helpata dal heroi, implikesas en la kombati e decidas pri la rezulto dil batalio. Ita formalismo tre forta che la Hititi e la Romani, havas
kom konsequo la formaco di militistala etiko e di komplexa legaro militistal-yurala.
En Roma, quik de 107, singla legiono lokizesas sub la protekto da unika aglo sakra,
qua forcizesas per « mana », olqua, apud la « numeri » dil suvereno, formacas la
fundamento dil militistala religio dil Imperio ube l'ideo di « imperium »
inkarnacigas , en la persono qua esas la princo o la generalo, la deala forco. Existas
anke specala praktiko en la skopo koaktar lo sakra, nome la « infernala » devoco,
precipue praktikata dal Kelti, Hititi e Romani e qua raportesas da Titus-Livius :
« Tun me advokas, publika pontifiko dil populo Romana, diktez a me la paroli quin
me devas uzar dum sakrifikar me por la legioni : ico esas la « devotio » dil generalo
qua konsakras sua ipsa persono e l'enemika armeani ad infernala dei skope obtenor
la vinko por sua armeani. »

 

Lore, il mortigos su en la adversa rangi quin lu tale kontaminas spiritale. Adjuntesas altra apartajo : la respekto e la protekto di la kulto-loki dil enemikaro same kam di lua sacerdotaro, qui omni esas sakra, nam on militas kontre la populi, nulatempe kontre lia dei e lia sacerdoti. Fine, on konstatas lastega koncepto dil Indo-Europani : la ludala aspekto dil milito qua similigas ol sportala exerco violentoza e sangifanta, ed anke la chaso qua konstitucas la durigo di ol (la milito) per altra moyeni e por altra skopi. Ita militistal ludemeso imitante la sportala e chasala ludemesi, esas la reflekto dil aktiva, virala e kombatanta percepto quan la

Indo-Europani havas pri la surtera vivo quan li konceptas kom « milice », t.e. permananta lukto e l'obstakli quin la vivo stacigas sur la destino-voyo dil homo

konstitucas, por ita laste dicita, defii quin lu mustas aceptar e vinkar. En tala

kuntexto, la milito havas nulo extraordinara, nenormala – quale por la moderna
homo -, ma reprezentas defio inter altri, tante plu ke ol prizentesas tre ofte dal
dei e la homo devas respondar pozitive ad ol same kam afrontar olu tote konciante.

La milito, lore, travivesas kom konkurso, « agon » en la Greka linguo, qua posibligas a la homo konocar su ipsa, parfacar su, e, ultre lo, obtenar la vinko ed acesar la « neperisiva glorio ». (...) 

 

Fine, la militala aktiveso profunde impregnis la mentaleso dil Indo-Europana

populi, qui esas militema eminente; per fondar aparta etiko e modlar specifika
homala tipo (nome la Spartano, la Romana soldato, plu tarde la mezepokal
kavaliero, pose la Prusiana, Germana ed Anglosaxona tipi, edc.), anke grupi quale
la « militera kunfratari », e mem civiti o populi quale la Spartani , Romani, Prusiani,
qui ipsa (la Prusiani) havis kom origino Kristana grupo militera nome la Germana
Kavalieri.  La historiisto Nougayrol, en lua libro « Guerre et paix à Ugarit » (Milito e
paco en Ugarit), povis skribar ke la Hititi vidis la mondo dividita en militisti , t.e.
ke unlatere trovesis amiki e ye la altra latero trovesis enemiki - ita koncepto esas
eminente politikala – ma ol povas extensesar ad omna Indo-Europani ed a lia
Europana heredanti tra la historiala epoki : l'Antiqua epoko,la Mezepoko, la Germana Imperio, l'Unionita Rejio, Usa, edc., di qui la evidenta naturo militera
dur(is)(os) til lia fino.


Segun Bernard Marillier en LA INDO-EUROPANI