samedi 18 décembre 2010

LA MERKATI DI KRISTNASKO

:::>>><<<:::

Difuzesas en Francia nun, depos un yardeko, novajo simpatiinda ed agreabla, nome la merkati di Kristnasko. Olim, ita Kristnasko-merkati esis tote nekonocata ecepte en Alzacia en la urbo Strasbourg. Dum la Mezepoko, ibe, existis merkati (kun butiki quale oli povis existar dum la Mezepoko) lor la periodo di santa Nikolaos (santulo tre famoza en est-Francia). Dum la yarcento XVI, eventis la protestanta Reformo ed ol adoptesis en Strasbourg. Pro ke la santi ne agnoskesas dal protestanti, la nomo di merkato di santa Nikolaos divenis tre ne-oportuna. Quale agar ? Pro ke la periodo di santa Nikolaos esas tre proxima ad olta di Kristnasko, segun sugesto da evangeliista protestanta pastoro, la urbo Strasbourg rezolvis en 1571 chanjar la nomo di merkato di santa Nikolaos ad olta di merkato di Kristnasko. Tale, la komerco povis pludurar existar sen ofensar la adepti di la nova vinkanta religio.
Ica merkato di Kristnasko permanis dum plura yarcenti e prosperis en Alzacia. Dum la fino dil XXma yarcento, ol developesis per divenar splendidajo konocata ne nur en Francia, ma anke ulagrade en la tota mondo, nam turisti di la tota mondo venis a Strasbourg dum ita periodo. Lore, ye la extrema fino dil XXma yarcento, ica merkati komencis difuzesar ed existar en diversa altra regioni di Francia. Kelka dii ante nun, me iris a la merkato di Kristnasko havanta loko en la esto di Paris. Ico esis agreabla e simpatiinda loko, tre gastamika, quankam sen aparta splendideso, ube on povis komprar omnaspeca necesaji por pluagreabligar la Kristnasko-festo. Ne-eviteble me vidis kelka charmanta yuna Japoniana turistini italoke. Evidente ico esas komercala entraprezo, qua havas nun granda suceso, malgre la quaza desaparo dil Kristana fido. Ma la tradicioni e kustumi vivas plu longatempe kam la religiala fido e posvivas ol...

:::<<<>>>:::

mercredi 15 décembre 2010

LA KLIMATALA PLUVARMIGO : KAD MENTIO O MITO ?

:::<<<>>>:::

Depos multa yari nun, onu repetachas a ni ke la globala klimato pluvarmeskas dramatatre e ke ico debesas a la poluteso produktita dal industrio e mem agrokultivo dil developita landi. Komence, me esis tre impresita e me kredis lo. Ma pos la varmega someri di 2003 e 2006, me konstatis ke la sequanta someri - adminime en Francia - esis min varma kam la preirinti e mem ke oli esis kelke plu kolda kam meznombra someri. Ma precipue to quo esas impresiva esas la vintri. Oli esas sempre plu prekoca e severa. Cayare la koldeso vintrala komencis ye la fino dil monato novembro e mem komence di decembro falis nivo sur Francilia ! Francilia esas regiono di Francia qua ne havas aparte sunoza klimato, ma ube la nivo-falo esas eceptala rarajo (kustumale) ed ofte esis vintri dum plura yari sen nivo-falo. Nun depos tri yari, la vintri divenas sempre plu nivoza e kolda. E, precipue, longatempe duranta. Tale la aserto ke la globala klimato pluvarmeskas semblas esar fablo o mito, olqua kontredicesas da la realeso. Quale tala mito povis difuzesar ? E pro quo ? Kad ico esis por satisfacar la politikala ekologiisti qui volas, segun semblo, luktar kontre la kapitalismo e l'industrio per difuzar tala mito ? Regretinde ol funcionas nur en Europa. La Usani ne volas kombatar la poluteso debata a l'industrio, neanke la emersanta landi quale Chinia ed India. Do, semblas ke la aserto dil klimatala pluvarmigo esas mito, religio, ma pro la kolda e desagreabla vintri nuna ol perdas multa de lua kredanti.

:::>>><<<:::

vendredi 3 décembre 2010

LA JAINISTI

:::<<<>>>:::

Recente, me lektis libro redaktita da Indiana jainisto qua habitas nun en Anglia. Me admiris la profunda penso religiala e filozofial dil Indiani sive hinduisti, sive jainisti. La jainismo esas religio tre minoritatal en India ma qua bone existas kun la hinduismo. La similaji inter la jainismo e la Buddhismo esas tante granda, ke kelka personi opinionas ke la fondero dil jainismo esis la Buddho ipsa e ke, pose, pro deskonkordi la du movadi separesis ed fine on kredis ke la fonderi di ca religii esis du diferanta personi, dum ke en la realeso lu esas la sama homo. Advere nulu duminstante esas kapabla konfirmar o refutar ica tezo. Omnakaze, la jainismo, diferante de la Buddhismo, ne ekiris India e restis limitizita ad ita nura lando. Ma anke altre, ol sucesis permanar en India kontre ke la Buddhismo desaparis ibe aproxime ye la XIIma yarcento di nia ero.
La religiala e filozofiala penso dil Indiani esas tre profunda e tre tolerema, talgrade ke la Kristana koncepti kompare ad oli semblas esar infantatra e fanatika. Me povis nur admirar...
Ma kande parolesas pri la doktrini koncernanta la sociala vivo, lore la autoro di ca libro : YOU ARE, THEREFORE I AM (Tu esas, do me esas) di qua la nomo esas Satish Kumar, expresas idei qui ne esas absurda, ma qui ignoras tro multa aspekti di la realeso dil nuna mondo. Tale unfoye plusa, me konstatas ke on povas esar tre inteligenta ed havar idiota idei pri certena domeni dil penso. La inteligenteso esas bona kozo, kondicione ke onu ne perdez la kontakto kun lo reala. Se ne, ol povas esar tre destruktera. Ico esas depresanta e chagrenanta konstato. Do, granda inteligenteso o genio ne esas sokurso od helpo por solvar la problemi di nia nuna mondo. Esas preferinda relatar kun homi havanta meznombra kapablesi ma qui bone koncias pri la realeso e qui forsan ne pensas tre profunde, ma ico impedas li pensar nejuste ed erorar grandaskale. La mondala historio esas plena de geniozi qui facis granda prodaji ma pose lasis la mondo en plu mala stando kam olta quan li trovabis.
On povas questionar su multe pri to quo esas vere la inteligenteso.

:::>>><<<:::

lundi 15 novembre 2010

LA KATOLIKA EKLEZIO LIBERALA

<<<:::>>>

Tote hazarde, me saveskis pri l'existo di ca Eklezio per recevar revuo sendita gratuite dal ambasaderio di India al interesati pri India e lua kulturo. En ita jurnalo lekteblesis, ke konfero pri mortinta persono membro dil Teosofial movado eventabis en loko posedata da ta Eklezio. Me divenis kurioza e serchis sur la interreto. De ito aparis ke ica Eklezio esas tre tolerema relate la kredo di lua adepti ed aceptas eventuale, ma ne kom dogmato, l'ideo dil riinkarnaco. La liturgio esas olta dil katolika Eklezio Romana ante la koncilo Vatikano II, ma en la lokala idiomo e ne en la Latina. Hiere sundie, me iris a la kirko di ca Eklezio qua jacas diskrete en la mezo di Paris. Ibe esis forta proporciono de homi havanta Afrikana origino ed anke kelka personi de Indiana origino. Quale por omna mikra movadi, la homi semblis esar sincera ibe e la etoso esis plu kordiala kam en granda kirki. Me volas skribar nulo pri la liturgio qua esis decanta, ma sen la beleso dil integrista katoliki di Santa Nikolaos dil Kardoneto (ma iti laste dicita havas financala moyeni por havar bela kori ed apta orgeno-pleanti). Tamen tre plezis a me la prediko qua nule esis tedanta e senfina, quale kustumale dum la katolika mesi, oli esez olti da tradicionalisti o dal koncilo-partisani. Precipue tre plezis a me, ke la sacerdoto dicis ke la religiala fido esas konquesto di la religiano per lua personala spiritala laboro e ne nur la ago da Deo qua selektus certena personi e vovus le altra a la nekredemeso ed inferno. Existis anke prego por bona riinkarnaco. Me esas seduktita ma ne savas quon opinionar exakte, nam me ne plus esas tre yuna e me savas tro bone ke la aferi qui semblas dekomence esar marveloza, ofte kande onu konocas oli plu bone divenas pose tre deceptanta pro mala lateri quin onu ne quik vidabis o quin onu ne volabis perceptar. En la Franca patuazo* existas expresuro por ico : "La mariée était trop belle" (La yuna spozino esis tro bela). Segun la informi trovata che la interreto, ica Eklezio esis en la XVIIIma yarcento disidentajo dil Romana katolika Eklezio en Nederlando. Pose ol influesis dal Teosofiisti ed ico produktis skismo. Cetere pro ke ica Eklezio ne havas papo e klerikaro guidante olu per fera manuo, e ke ol esas liberala, nule esas astoniva ke eventez skismi. Ma pro ica libereso, vera spiritala vivo permanas, dum ke en funcionerala Eklezio la spiritala vivo petrigesas e cesas existar reale. Cetere, la fakto ke ita Eklezio havas bona relati kun la Teosofiisti (qui havas doktrino tre proxima al hinduismo) tre plezis a me. Nome, me preferabus esar hinduisto, qua esas vivanta ed atraktiva religio kun joyoza e gaya Dei, prefere kam Kristano, pro ke ica laste dicita religio esas tro austera e serioza sen esar plu vivanta o plu savoza. Ma onu ne selektas la geografiala loko ube onu naskas. Tamen, tale pozesas la problemo di la religio quan onu preferus praktikar. En nia Europana landi, precipue en west-Europa, on havas nur la posibleso irar a la katolika meso di Vatikan II, pro ke esas nula altra posibleso. Ja esas tre desfacila trovar tradicionalista parokii. Yes, ma lia doktrino esas tro severa e poke atraktiva sen irga indulgemeso por la homala feblesi. Mem, la sacerdoti postulas ofte de la simpla homi ke li havez vertui e kapablesi superhoma. Ne esas misterio ke kande sacerdoti qui havas bela ritui e ceremonii promisas tro facile la infernala flami poreterne a lia sorgati, ici ne esas tre entuziasmoza e divenas nekredanti. Iti qui esas partisani di Vatikan II esas mem plu mala, nam li ne havas bela ritui e kanti e li ofte mokas necelite lia sorgati. Li mem klare montras ke li ne egardas serioze la religio. Anke pro ico la homi divenas nekredanti, agnostiki ed ateisti. Tale mortas la Kristana religio e la Ocidentala civilizuro di qua ol esas l'anmo. Ma existas altra posiblesi. Se multa homi savus ke existas ulo quale la katolika Eklezio liberala, li certe divenus plu pronta restar religiala praktikanti. Ma la liberala e tolerema movadi esas skarsa ed esas tro multa danjeroza sekti... Fakte sen la revuo sendita dal ambasaderio di India, me savabus nulo pri ca katolikismo. Me ne povas anke predicar kad me divenos un de lua adepti.

<<<:::>>>

mercredi 3 novembre 2010

LA CHINIANI EN FRANCIA

:::<>:::

Hodie matine, me kompris la diala jurnalo FRANCE SOIR, qua pritraktas per du paginedi, la veno e la prezenteso dil Chiniani en Francia. Pro diversa motivi, mea hema lando tre atraktas li, adminime tale imprimesas che FRANCE SOIR. Li arivas adibe kom turisti e kom aferisti. Se la komercisti e la homi qui laboras pri turismo tre joyas pri ca migrado, la meznombra Franci kelke desquieteskas pri ulo quo similesas ekonomiala koloniigo. Ma existas altra "koloniiganti", qui nule esas plu simpatiinda kam la Chiniani. Do... Forsan esus sagaca esar amikala a li e bone aceptesar li. Sube esas extrakturo de artiklaro dil aludita jurnalo :

TURISMO : DUIMA MILION VIZITERI CHINIANA SINGLAYARE
"Lo esas erste ye la 1ma di septembro 2004, kande la Chiniani deskovris la amasala turismo en Europa. Lo esas ye ta dato, ke la guvernerio di Beijing (Pekino) permisis a li voyajar libere a la Europana Stati membra dil Schengen-spaco. Hodie, li esforcas kompensar la antee perdita tempo dum qua li ne povis ekirar lia lando : Francia aceptis 500.000 Chiniana resortisanti pasinta-yare, segun la agenterio por la turismala developado Atout France, ito igas olu esar la unesma turismala skopo-loko samarange kam Italia. Direktanti di entraprezeyi od altaranga funcioneri, ita eminenti evanta quaradeko de yari meznombre, voyajas preske sistematre interne di grupi povanta havar nombro de 35 personi. "La meza sociala klaso Chiniana, qua reprezentas 80 milion individui, esas tre grandaquante equipizita per la Interreto e lua apetito por kulturala deskovro esas grandega. La interretala naviganti kambias bona konsili ed informi "online" ante komprar organizita turismala cirkuiti, dum agar per la mediaco da turo-guidisti", savigas Guy Raffour, Direktisto dil oficeyo Raffour Interactif. La plu multi voyajas sen filii, nome la visto por la minori rare grantesas. Por ke lia feliceso esez kompleta, esas nul impozo por restriktar su : la nura kompri reprezentas 60% de la budjeto. Inter parfumi, ledraji ed horlojeti di granda fabriko-marki, la Chiniana turisti spensas averaje 1.000 € lor sejorno en Francia. La cirkuiti propozita dal voyaj-agenterii restas ankore esencale koncentrita en Paris, ma li komencas extensesar a la provinci, tote aparte a la regiono dil kasteli di la Loire-valo (loko anke tre prizata dal Japoniana turisti NDLT) pro ke ol prizesas pro lua anciena monumenti e domi e lua dolca ed agreabla vivo-maniero. "Ni asociesas sistematre a la romantikismo. La segun-moda obligo en Chinia, esas mariajar su en Francia", Didier Arino konfidas, ilqua esas direktisto dil exploro-oficeyo Protourisme."

:::><:::

mercredi 27 octobre 2010

URBETO PROXIM PARIS

:::<<<>>>:::

Hiere pro ke la vetero esis sunoza e ke me prizas marchar, me iris a rurala urbeto, jacante nefore de mea hemo. Entote me marchis dum cirkum dek-e-du kilometri. Ica urbeto nomata Villiers sur Orge esas charmiva e lua aspekto ne modifikesis depos la komenco dil XXma yarcento. Esas ibe anciena domi, bone mantenata, sporteyi, boski, rivero e voyeti qui duktas a boski ornata per la kolori autunala ed a la rivero. E mem vasta agri kun farmodomi, segun semblo prosperanta. On havas l'impreso esar en provincala areo tre fora de la urbego di mondala importo Paris, dum ke en la realeso, ol jacas nur ye 22 kilometri de ol !
Ibe, on havus preske l'impreso ke la tempo haltis ye 80 yari ante nun, ecepte ke arivas ad ita loko, multa enmigranti de Afrikana origino. Multa de li arivis tote recente e ne savas la Franca, nome li parolas en lia Afrikana dialekti. Me questionas me, quale ica homi povos tolerar la kulturala shoko dil enmigro en tote stranjera geografial e kultural medio ? Quale on povas reaktar kande on esas totale senradikigita ? Se onu ne pozas a su tala questioni por probar solvar la problemo, on minacesas havar tre mala vekigo.
Omnakaze, esas preske amuziva pensar ke me habitas en loko de-ube me facile povas vizitar bela chefurbo, qua havas tre diversa aspekti, e samatempe me esas en la vicineso di vilajego ube la naturo esas ankore - duminstante - sendomaja ed en la sama stando ube ol esis cent yari ante nun...

:::>>><<<:::

samedi 16 octobre 2010

MIKRA INDIA EN PARIS

:::<>:::

Me deskovris ol tote hazarde. Uladie pos vizitir la charmiva urbeto Provins registragita che la mondala patrimonio di la homaro da UNESCO, me serchis plusa informi pri ca urbo che la interreto. Apud la texto pri Provins, quan me trovis, esis ulaspeca reklamo por la turismo en Francilia e Paris ipsa. Me lektis ke en Paris esis stradeto kovrita nomata paseyo Brady ube la komunaji ekmigrinta de la Indiana subkontinento reprezentesis per komerceyi e butiki e ke la atmosfero ibe esis tre Indiana. Icon me ne savis antee, e sen la interreto me probable ne informesabus pri ulo existanta en vicina urbo ma qua ne klamesas ad omna loki. Amuzive ! la globalismo posibligas plu bone konocar onua vicineso. Hodie, pro kuriozeso me iris adibe. Fakte la quartero proxim la estala fervoyo-staciono (staciono de-ube me departis por irar a la Ido-renkontro di Tübingen, cayare) esas tre markizita per la prezenteso di mult Indiani. Kande me arivis a la dicita stradeto, me konstatis ke esis turisti ibe (blanka Franci) guidata da Afrikanino ! qua explikis a li la historio e la partikulareso di ca paseyo. La komerceyi exotika adportis bunta kolori ad ica loko. Ma anke ye mea konsterno, la neteso proximeskis la neteso-nivelo di India (quankam tamen plu bona). Tala loko devus plu bone vizitesar dumsomere kande brilanta ed ardoroza suno obliviigas la sordideso. Ma se on eceptas ico, omno esis tre atraktiva, e tote aparte la mestieraji di India e la spic-odori tante Indiana e quin me prizas flarar. Ulaloke, me vidis kuafeyo e la preco por haro-talio esis tilextreme chipa : 6 euri ! Ma konsiderante la probabla higieno-kondicioni, me nek intencis, nek deziris irar adibe.
Esis anke plura restorerii, ed Europana Franci semblis esar kontenta esar ibe e komendabis dishi. Ita restorerio, o prefere repasteyo, esis tote simpla, ma probable la preci dil repasti esis anke chipa. Opoze a un de ca repasteyi esis butiko tre atraktiva kun tre diversa produkturi importacita de la Indiana subkontinento. Me eniris ol e me konstatis ke ol esis neta e bone frequentata da Parisana turisti. Odoris anke agreable ye spici. Fine, me kompris libro pri la Indiana komunaji en Paris e lia kulturala prezenteso e to quon on povas vizitar, spektar e komprar icateme. Me kompris anke teo ye kokoso, "ayur-veda"-ala tizano, K.disko de Indiana muziko e bela sako ek juto kun Indiana deajo imprimita sur ol por portar ca omno.
Yen retala pagino pri la butiki ube me efektigis mea kompri. Kompreneble ol esas en la Franca patuazo* :

http://www.e-velan.com/PBCPPlayer.asp?ID=364402

Pos livir la paseyo Brady, me vidis multa personi veninta del Indiana subkontinento e de Sri Lanka. Multa vendeyi de la sama regiono dil mondo esis anke trovebla. Esis granda impreso di exotikeso. Tamen, ed ibe esis fortunoza difero kompare a kelka altra ne-Europana komunaji, nome nula sentimento od impreso di dessekureso. Onu nur voyajabis ad altra mondo-parto jacanta ye plura mili de kilometri (od adminime 12 hori de avion-flugado) dum restar en la sama regiono ed en la sama urbo. La globalismo per la interreto e per la enmigrado. Notinde, ke ica situeso esas tote recenta e ke parto del urbo Paris divenis Indiana erste ye l'extrema fino dil XXma yarcento e ye la komenco di ca XXIma yarcento. Se la cirkonstanci ne impedos ico, me intencas irar future plurafoye adibe.

:::><:::

dimanche 10 octobre 2010

"HEIMATGEFÜHL" (PATRIETO-SENTIMENTO)

xxx:::xxx

Olim, me lektis artiklo en Germana jurnalo ube matro skribis ke el volas transmisar a sua filii la "Heimatgefühl" (patrieto-amo o -sentimento), t.e. ke el volis irgakuste evitar chanjar sua lojeyo ad altra regiono od urbo por ke lua filii kreskez ed edukesez en stabila cirkumajo, havez radiki ibe ed esez plu sekura e felica. Ita linei kelke astonis ed amuzis me, ma per reflektar me opinionis ke el esis justa. Mea patro havis onklulo, qua naskis en la vilajo R. e sempre vivis ibe til lua morto ye la evo 83 yari. Tamen, ica onklulo nule esis stulta e senkultura persono, tote kontree, il esis bone edukita, studiabis mem en Universitato e frequentabis la artista medio. Dum lua aktiveso-tempo, il havis bona profesiono. Dum lua yuneso, il anke prizis voyajar. Ma il preferis restar ed habitar en ita vilajo pro ke lu havis, quale on dicas nunepoke, lua radiki ibe. Advere, la vilajo ipsa esis charmiva, cirkondata per kolini e bela naturo, ma ol esis vilajo e sen irga avantajo quan on trovas en la urbi. La onklulo tamen ne izolesis de la mondo, nam il esis perfekte bilingua Franca-Germana e tre prizis lektar pri maxim diversa temi precipue kulturoza (il esis naskinta kande ica vilajo Lotringiana esis anexita a Germania ante la unesma mondo-milito e, quankam France-parolanta mustabis lernar la Germana). Il posedis do amba kulturi Franca e Germana e tale havis granda aperturo a la mondo. Tamen, per restar en lua patrieto, il havis solida vivo-portuo e vivis plu bone e kande la morto frapas onu, ol ne esas tante kompleta kam por homi senradika.
Koncerne me, me pasis mea infanteso en la ipsa vilajo R. quale la onklulo di mea patro (e quale mea patro), ma mea matro qua esis sud-Francino ne tre prizis vivar en vilajo e kande me evis sep yari elu instigis sucesoze mea patro chanjar nia lojeyo a la vicina urbeto. Do, por me esis finita kun la edukado kun la "Heimatgefühl", mea matro multe plu prizis ica vivo e cirkumajo, me komencis kustumeskar pri co, ma kande me evis 14 yaro, mea patro maladeskis grave e mea matro sucesis irigar nia familio a sud-Francia ube trovesis lua familio. Me ne regretis ico, nam me pasabis mea vakanco che mea geavi ibe e ne esis tote stranjera en ita medio. Plu tarde kande me esis adulta pro profesionala motivi me instalesis en Parisana regiono.
La tempo pasis e me kustumeskis bone vivar en Francilia (altra nomo dil Parisana regiono). Nun me esas retretinto e sola. Kad me havas ula patrieto adube irar ? Kelka yari ante nun, la mediko di mea matro, qua lore habitis ankore en la sud-Franca urbo F. ube el venigabis mea patro e me,
questionis me kad me intencas pos retreto retrovenar ad ita urbo. Me nule intencis agar tale. Forsan, mea situeso ne esas la maxim bone posibla, nam me ne havas familio en Francilia, ma en la patrieti di mea patro e di mea matro, me havas nur kuzi sen granda relati kun li. E, precipue, habitante proxim Paris, me povas facile vizitar la splendidaji di ta urbo, irar a le Champs Elysées, a la Latina Quartero, a la gardeni vicinesanta la Luxemburg-palaco, vizitar la muzeo Le Louvre ed altra muzei, asistar expozi edc. E la regiono Francilia havas anke altra marveli : me povas exkursar a Versailles e vizitar lua kastelo, Rambouillet e la rezideyo dil Statestro, Monfort l'Amaury qua esas vilajo vizitata da aristokrati e reji, sen parolar pri Provins, Fontainebleau ed altra loki.
Kompare ad ica splendidaji, la regioni di mea origini esas vere sensapora. Ma se me vivabis ibe konstante, forsan me havus tote altra opiniono pro ke me havus "Heimatgefühl" (patrieto-sentimento).

xxx:::xxx

mercredi 15 septembre 2010

PROVINS : MEZEPOKAL URBO

xxx:::xxx

Du dii ante nun, me exkursis a la urbo Provins, olqua esas Mezepokal urbeto ye 10.000 habitanti cirkume, e qua jacas ye aproxime cent kilometri de Paris.
Olim, kande la regiono Champania esis sendependa dukio (yarcento XII), ol esis richa e prosperoza urbo en qua eventis la lore famoza ferii di Champania adube venis komercisti di tota Europa.
Do, belega anciena Mezepokal domi, kirki ed hoteli konstruktesis ibe dum la XIIma e XIIIma yarcenti. La maxim anciena hotelo di Francia qua ankore nun funcionas e funcionis sen interruptesar depos lua kreo esas trovebla en ca urbo (libro Guiness di la rekordi).
Mea exkurso duris dum nur un posdimezo e me ne havis sat multa tempo por vidar omno. Tamen, me povis promenar en la splendida Mezepokal stradi e stradeti. Me vidis la desleda kirko Saint Ayoul, la turmo Caesar, e me marchis sur la rempari di Provins. Ultre lo, on povas komprar (sat chere) lokala mestieraji : konfitajo ye rozo, mielo ye rozo, siropo e drinkaji ye rozo, kuki e bonboni ye rozo e mem teo ye rozo. Quale on povas intelektar lo, la rozi esas la specalajo di Provins, ne nur on kultivas oli, ma on laboras oli por la koquarto e la dolcaji. Singlayare esas Mezepokal festivalo en ica urbo qua proklamesis dal UNESKO kom urbo qua apartenas a la mondala patrimonio (heredajo) di la homaro.
Provins esas tre bone konservata urbo de fora epoko, ma ol vivas anke tote bone e prosperoze en la XXIma yarcento, danke kelka mikra lokala industrii (qui relatas precipue a la rozo-exploto) e danke la turismo favorata da lua statuto di mondala heredajo di la homaro. La habitantaro ne esas Mezepokal ma tote moderna, nome en ica loko la multa-etnala* socio globalista esas tre remarkebla per multa ne-Europana urbani nuna : Afrikana nigri, Arabi, Turki ed Aziani diversa. On povas anke trovar ibe "halal"-a karno-vendeyi islamana. Semblas ke til nun, la diversa komunaji kunvivas bone en ica urbeto sen notinda problemi (ne esas sama en altra loki).
Provins povus esar future destino-loko por Ido-renkontro. E la ibea habitanti pro lia diverseso devus praktikar volunte auxiliara linguo internaciona (ma me ne esas certa ke esas tale en la realeso). Omnakaze, Provins valoras exkurso o/e voyajo.

xxx:::xxx

mercredi 8 septembre 2010

LA MODERNESO E LA DEFIO DIL ISLAMO EN EUROPA

Ita artiklo publikigita che Franca retsituo esas tante interesiva ke me tradukas ol hastoze a kelke defektoza Ido, ma me deziras ke la Idisti lektez ol :

"La Ocidentani erste divenis nuntempani e nur nuntempani kande li emancipesis de la tradicioni, obligi e vivo-maniero, qui furnisabis la ritmo di lia civilizuro : departo de la ruri, abandono di omna agrokultival aktiveso, plufebligo di la familiala ligili, neglijado dil reguli di savar vivar komune e di politeso, abandono dil religiala ritui. Ita evoluciono efektigesis pokope de la fino dil XVIIIma yarcento til la fino dil XXma yarcento. La Ocidentani komencis vivar en eterna prezento havante kom nura horizonto individuala la kontentigo di lia deziri, bone sustenata per la reklamado, la komercala strategio e la konsumado-socio.
Yen ke pos deko de yari, en Europa, aparas retroveno dil tempo, ula sen-nuntempeso. Ol vehesas dal islamo olquan onu ne bezonas nomizar fundamentalista islamo. Nome, la islamo esas per su ipsa, fundamentala koncepto pri la homaro. Apogante su sur la marjinaleso dil Mohamedista habitantaro en Europa e sur refuzo sempre plu granda dal dicita habitantaro divenar parto de la Europana socii, l'islamo furnisas ad ita homi nova horizonto qua superiras la prezento, per la mediaco dil "ramadan". Ita forta religiala obligo, koaktanta por l'aktiveso, la sanesala stando e mem la higieno, efektigesas da kreskanta nombro de personi. Ol esas mem la objekto di nova sociala preso, quale atestas lo la incidenti dil pasinta somero. (En Francia eventis serioza tumulti en la quarteri habitata dal Mohamedisti NDLT)
Praktikar la "ramadan" ne signifikas ke onu ne volas juar la materiala posedaji quan la moderneso propozas (on mem parius ke parto de la "caid"-i, narkotaj-komercistachi e la altra mala kerli Mohamedista praktikas skrupuloze la "ramadan"), ma multe plu fundamentale la refuzo pri la nuntempana socio ipsa e lua absenteso di historiala perspektivo. Per efektigar la "ramadan" la Mohamedisti riprenas lia historio ed implikas su rinovigar la durigo di ol. Li konstitucas tale kerno di fundamentala altreso qua esos morge apta subversar la socio e kaptar lua impero-posteni. Pro quo ? Pro ke la ne-Mohamedani havos nulo por opozar a li, nur la televizional programi, lia saturata materialismo e lia beata multakulturalismo".

mercredi 25 août 2010

KELKE PRI LA IDO-RENKONTRO EN TÜBINGEN

xxx:::xxx

Me jus retrovenis, hiere, de la Ido-renkontro en Tübingen, Germania. Me ne intencas hike multe skribar pri ol, nur skisar kelka linei. On povas dicar ke ita renkontro esis sucesoza, quankam ne esis multanombra ne-Germani. La vetero dum la plu multa tempo esis sunoza e mem kelke tro varma. La urbo Tübingen ipsa esas splendida, nome dum la Mezepoko-fino ol esis tre richa borgezaral urbo. Dum la triadekyara milito (1618-1648) multa Germana urbi devastesis, ma ne Tübingen, olqua indulgesis. Plu tarde dum la duesma mondo-milito preske omna importanta Germana urbi destruktesis per bombardi, ma ne Tübingen pro ke ol esis universitatal urbo e la Federiti indulgis la universitatal urbi. Tale ica civito mantenis lua omna splendida heredajo arkitektural dil Mezepoko-fino e di la baroka tempo. Onu nur tre rare havas la posibleso vidar tala marveli en altra Germana urbi.
Me rividis samideano Robert Carnaghan, qua parolas tante bone Ido (ma il esis dum longa periodo linguala sekretario dil ULI) e me konoceskis Anvarzhon Jhurajev, nia Rusa-Estoniana samideano olim habitanta Tallin en Estonia e nun lojanta en Hispania ; il havas bela e klara pronunco, ma segun mea impreso, kun perceptebla Hispana achento*, quankam il asertas ne savar la Hispana e nule esforcar lernar ol, ecepte la bazala vorti.
Nia Germana samideani laboras tre zeloze ed invitis jurnalisti venar e raportar pri ica renkontro. Semblas ke li atraktis ne nur la jurnalisti dil jurnalaro e dil diversa informili ma anke kelka interesati qui partoprenis lia unesma lecioni pri Ido.
La problemo esas ke ni ne havas multa buletini por propozar e mem min multe libri... Regretinde, se ne esus tale ni povus agar multe plu efikive por nia komuna idiomo. Itarelate, on povas certe deplorar ke la ancien Idisti ne multe pensis pri preparar la futuro, ma anke ke li disipis vane sua tempo per diskutar senfine pri vana e ne-utila reformi di nia linguo. Nun, ni mustas rifacar omno ed itaque* nia tasko esas desfacila.
Dum kelka dii, ni havis la posibleso renkontrar altra Idisti di la tota mondo, inter li la tre savoza poligloto Don Gasper, ilqua esas probable un de la skarsega vera mondo-civitani. Ni povis parolar nia komuna idiomo e vivigar ol. Regretinde, nur lor ita renkontri ni havas la posibleso uzar l'Idolinguo singladie...

xxx:::xxx

vendredi 6 août 2010

KAD LA CIENCO-FIKTIVAJO ESAS POLITIKAL ?

xxx:::xxx

Teoriale, la cienco-fiktivajo esas ulo tote nenociva qua relatas ad ulo nereala, fiktiva. Ma pro ke lo desindulgema "politically correct" censuras omno tre strikte e punisas severe la homi qui aludas "tabu"-a temi, la kontestanti dil establisita ordino refujas en la cienco-fiktivajo e transmisas lia mesajo a ti qui povas komprenar lu per ica moyeno.
La televizional serio pri cienco-fiktivajo "Stargate" (dil Steli la Pordo), carelate esas tre danjeroza, nome ol atakas nedirete ed aludive ma kruelege la Hebrei per nomizar li kom "goa'uld"-i, t.e. reptera parasiti qui penetras homo qua divenas lia gasto e koaktesas obediar li sen povar reaktar. To quo pensigas ke le "goa'uld" indikas la Hebrei esas la fakto ke on aludas Antiqua Egiptia e lua Dei e ke le "goa'uld" volas kredigar ke li esas Dei (aludo ad ico ke la Hebrei nomizas su kom la elektita populo). Le "goa'uld" atakesas per omna kritiki qui anke direktesas dal antisemidi kontre la Hebrei (parasiti qui volas konquestar e dominacar la mondo, li ne esas kapabla inventar ulo ipsa ma spolias le altra, edc.) Me konjektas ke la Hebrei esas tro inteligenta por ne intelektir la mesajo, ma li preferas ne reaktar, nome nur poka homi ne-Hebrea esas sate inteligenta por kaptar ita terorinde antisemida mesajo, kontre ke se li (la Hebrei) reaktus la antisemidi igus tre sucesoza "Stargate" ed havus kulta serio televizional por apogar lia sentimenti ed idearo. Ico instigas me pensar ke existas multa altra temi cienco-fiktivajal di qui la mesajo esas celita e povas deskovresar nur da iniciiti.
Forsan, ica tekniko psikala esas olda quale la mondo (quale ni dicas en la Franca patuazo*) e multa anciena rakonti e miti kontenas veraji, sive politikala, sive sociala, sive esotera e spiritala, sive mem ciencala e teknikal (cf : le "vimana" deskriptita en la santa skriburi hinduista e qui pensigas pri le NIFO moderna). Ma oli deskovresas nur a ti qui esas apta komprenar ed intelektar oli.
Tamen, se me esus Hebreo me esforcus interdiktigar diskrete ma efikive la serio "Stargate", ja per refuzigar ol omnaloke ube ico esas posibla...

xxx:::xxx

jeudi 15 juillet 2010

USANI EN PARIS

xxx:::xxx

Hodie, vespere, me promenis en la gardeni dil palaco Luxemburg en Paris. Kustumale esas multa homi ibe, e Paris esas kosmopolit urbo, ma on audas precipue la Franca. Ma cafoye, me audis preske nur la ne-eufonioza soni di idiomo quan me rapide identigis kom la Usana dialekto dil Angla patuazo*. De plura yari, la Usani ne plus venis grandanombre a Paris. Cayare, li subite riaparas amasale. Ico probable debesas a la falo dil Euro-pekunio. Li, evidente, konoceskas rapide ica loko (Luxemburg-gardeni), olqua esas advere un de la maxim agreabla promeneyi e vidindaji en Paris, e precipue tre tranquila. On havas preske la sentimento, ke li esas heme hike. Tale, on koncieskas plu bone ke Francia esas neoficala Usana kolonio (quale omna regioni di Europa - minus Rusia - cetere). Me ne tro prizas ico.
Ultre lo, omnaloke en la tale nomizita Latina Quartero di Paris, onu vidas aparar Starbucks-eyi. Ica kafeeyi esas tre gastamika loki, ma li esas anke tote evidente la markizo dil prezenteso di la Imperio (Usana) en la mondo. Ankore recente (du yari ante nun) li ne existis, ed hodie li rapide expansesas. Me havas tre mixita e nebulatra sentimenti pri ico. Ma li esas kelke bitra.

xxx:::xxx

mercredi 30 juin 2010

VOYAJO AD AUROVILLE

xxx:::xxx

[Advere hike ne parolesas nur pri turismo, ma anke pri ulo altra. Nome la mitala komunajo di Auroville – la civito dil auroro -, qua recente celebris lua quaradekesma aniversario fondesis en 1968 en India ye kelka kilometri norde de Pondichéry, meze dil regiono Tamil Nadu. Ol esas loko kun spiritala ed ekologiala dimensiono. Nome dezerto transformesis a mikra paradizo.]

Existas loko en la mondo ube la libereso probar nova vivomanieri esas preske totala, pro ke ol esas loko jacanta exter nacionala regulizo, sujerata, ed ube samatempe esas granda deziro novigar, vivar altramaniere, exter la kustumala voyi dil konkurso e dil profito
Ita loko nomesas Auroville. Ol kreesis en India dum 1968, do kelke plu kam quaradek yari ante nun, nefore de Pondichéry. Olu konceptesis e realigesis kom «ponto inter la pasinta tempo e la futuro» segun la impulso da du granda spiritala personi dil XXma yarcento, nome la Indiano Sri Aurobindo e la Francino Mirra Alfassa, plu konocata per la nomo di «Matro».
On povas dicar multa kozi pri ca loko, sive bona sive mala, nam la homi qui vivas ibe – kelke min kam 2.000 personi di 35 diferanta nacionalesi – esas fine nur homi quale le cetera , havanta lia pasioni e lia nevrosi. Ma to quon me dezirus tote aparte raportar, lo esas la dimensiono ekologiala di Auroville, olqua esas vere astoneganta, pro lua kreiveso e la generaligata entraprezo di noviganta solvi, tam bone en la feldo dil sunala o ventala energio kam en olta di la agrokultival produkto, di la jerado e dil traktado dil aquo, di la riforestigo o di la materiaji por ekologiala konstrukti.
Ma ita ekologio esas nek ideologial, nek politikal, nek militanta. Lo esas precipue necesa praktikado por permanar segun maniero autonoma en enemika ambiento, sen granda moyeni financal o teknikal. Quale ico povis eventar ?
Komence, quaradek yari ante nun, esis nur granda tereno de reda tero ye 2.500 hektari, preske dezerta, lesivita e ravinizita per violentoza pluvi tropikala, neapta por irga kultivado, balayita per la venti. La unesma kozo qua esis necesa por igar ita loko vivebla, esis krear ombro, e konseque rikrear la vejetantaro. Ma por rikrear vejetantaro, oportis preliminare kontrolar la lesivado dil sulo per la pluvi per mantenar l'aquo sur la loko moyene di kompleta sistemo de talusi ek kompresita tero e de baseni di retenado.
Kande la rodado dominacesis, lore esis posibla riplantacar arbori : unesme «pionira» speci tre alte kreskanta havante rapida kreskado e falebla folii, qui produktis strato de humuso favoroza a la posa plantaco de aborijena speci persistema havanta plu lenta kreskado.Ita riforestigo ipsa posibligis augmento di humideso-nivelo, plubasigo dil temperaturo, e plu bona aquo-retenado surloke. Ico divenis posibla ed efikiva danke profunda studiado dil aborijena speci, per semini-kolekto e kreo di arboredukeyi, ico havas kom rezulto ke Auroville, hodie, esas un de la maxim importanta «geni*-banko» di ca regiono.


INSTALO DI MIKRA KOMUNAJI
Departante de ico, mikra komunaji povis instalesar surloke, cirkum aquoza loki, en lejera habiteyi facita per lokala materiaji. Unesme lo esis kabaneti ek kokosiera ligno pose pokope konstrukturi ek plu harda materiaji, chefe briki ek kruda tero kompresata ed frami ek fero-cemento, t.e. du «teknologii» bone dominacata hike, e qui havas l'avantajo bezonar nur tre poka materiala koloki (qui omnakaze ne esis trovebla), dum utiligar multa laboranti (qui esis abundante disponebla). La instrumenti kreata ita-okazione, rustika e necesigante nur poka mantenado, cetere vendesas ad omna landi, en India ipsa, en Usa, en Europa ed en Afrika.
Pro ke ne esis o nur tre poke, elektrala produkto surloke, oportis inventar ventili por pumpar la aquo. La ventili developata ita-okazione, segun la «Kretiana» modelo, esas inter le maxim bona por ita kategorio di uzado, e nun vendesas ad omna regioni di India. Por lumizar su e koquar, fermentacili inventesis, olqui produktas ekologiala gaso havanta kom origino bovo-feko, di qua, ultre lo, la rezidui formacas ecelanta naturala dungo.
En la skopo developar nutrivala autonomeso di ca loko, plura ekologiala farmo-domi kreesis. Plu tarde, granda centrala koqueyo povante servar repasti por 1.000 personi diale (1.000 dejuni e 1.000 dinei) konstruktesis ; ol funcionas per vaporo produktita da sunala forno ye 15 m de diametro, un de le maxim granda en la mondo, bazita sur simplega teknologio konsistanta ek plana speguli pozita sur sfero ek fero-cemento. Mult altra aplikaji sunala anke developesis : «kit» por individuala lumizado, kandelabri esanta sunala pumpo, aquo -varmigilo edc.
Interesiva noviguri anke facesis en la feldo dil aquo-traktado, tam bone per la instaluri por vejetala purigo dil uzata aquo, ameliorata per diversa procedi (vortici, algi...), kam per sistemi di filtrado o di dinamikigo dil drinkebla aquo establisita segun la ciencala verki da Marcel Violet. Malgre lia interesiveso ne esas posibla hike deskriptar detaloze la kontenajo di ca omna noviguri, ed on povas nur konsilar a la lektero irar a la diversa retala situi* qui prezentas oli. (Precipue videz la situo* dil Indiana guvernerio :
http://education.nic.in/cd50years/x/7H/9D/7H9D0101.htm )

VIVOMANIERO
Ma quala lecioni on povas extraktar de ca bela raporto pri konkreta ekologio, quala docadi vere aplikebla ad altra kultivi o sub altra
klimati ? La unesma de oli – e qua forsan esas la maxim importanta – lo esas ke la ekologio esas avan omno naturala maniero vivar kun poka moyeni disponebla en ambiento min o plu oportuna. Icon mult ekologiisti en Ocidento kelke obliviis, pro ke li esas obsedata per la kombati – certe necesa – quin li entraprezas kontre le «lobby» industriala. Ed itaque* l'ekologio havas granda futuro avan su se la ekonomio krulus, e ke ni tale bezonus permanar en plu desfacila kondicioni materiala.
La duesma leciono, korelativa di la preirinta, lo esas la fakto ke l'ekologio ne bezonas necese komplikita teknologii, nam omna solvuri esas facile acesebla, kande esas konkreta kompreno di lo vivanta fundamentizita sur observado e konoco di la naturo. E ya anke grandanombra laborantaro disponebla e motivizita por realigar solvuri qui ne postulas multa kapitali. Certe on povus objecionar ke ica omno esis posibla en Sud-India nur pro ke esis surloke ita disponebla laborantaro. Ma ico esas nur parte justa, nam esis anke tre multanombra «volontarii» Ocidentala, qui aceptis venar laborar adibe dum ke li esis nur tre poke pagata, pro pura idealismo.
La triesma leciono, lo esas ke ica omna noviguri, ica omna developadi divenabis posibla per libereso experimentar, sen koakti segun-regula e sen financala punisi kaze di falio. Ica omno povus justifikar la liberala ekonomiisti qui postulas sempre min multa regulari kom kondiciono por noviguro e kreskado... Ecepte ke esas hike nuanco tre importanta, lo esas la fakto ke ne esas privata proprigo di la frukti dil noviguro e di la kresko : omno iras a la komuna kaso.

FONTO DI ESPERO
La quaresma leciono esas ke la potencialo di la homala kreiveso esas sen limiti : irgequala esez la cirkonstanci, mem le maxim desoportuna, solvi povas inventesar kun la nura disponebla moyeni. Onu ne bezonas experti, teknologii komplikita e patentizita, o kapitali. Se adminime la industriala «lobby»-i ne agas aktive por instaligar segun-regula obstakli a to quo povus minacor lia gardata chaseyi...
E fine la lasta leciono, lo esas olta di la idealista dimensiono necesa por povar realigar tala prodaji. Yen unika exemplo : la «tracking»-sistemo ruzoza qua posibligas a la sunala forno sequar la movado dil suno kreesis gratuite da yuna elektronikisto veninta pasar kelka monati en Auroville, nur pro ke Auroville esas fundamentale loko di spiritaleso e ke ico atraktis lu. Se Auroville esabus ordinara loko lo esas probabla ke ica yunulo ne venabus, o lore on bezonabus pagar ilu tre chere...
On povas anke dicar lo, Auroville nulamaniere esas perfekta loko. Ibe quale altraloke homi ditenanta peceti de povo, nur pro ke li esis ibe ante le altra, repugnesas grantar plaso a nova veninti. Ibe quale altraloke esas konflikti e relati di forteso, pekunioza personi ed altri qui esas plu povra, mastri e servisti. Ed ibe quale altraloke esas homi qui laboras harde ed altri qui indolentesas... Ma quala laboratorio di la vivo futura, quala kruzelo dil necesa transformo di la koncii ol esas !


(Artiklo da Jean-Louis Gueydon publikigita en la Franca edituro dil jurnalo THE ECOLOGIST)
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll

xxx:::xxx

lundi 7 juin 2010

LADY GAGA

xxx:::xxx

Lady Gaga naskis kom Stefani Joanne Angelina Germanotta ye la 28ma di marto 1986 en la quartero Yonkers en New York. El esas de Italiana origino ed esas la seniora filio dil familio di Joseph e Cynthia Germanotta. Elu ja dum elua infanteso lerneskis plear muzik-instrumenti e kande el evas dek-e-un yari el frequentas la Kuvento dil Sakra Kordio, olqua esas katolika privata skolo.
Evanta 17 yari, el admisesas che l'universitato Tisch School of the Arts. Elu komencas studiar muziko ed amelioras sua stilo per kompozar esayi pri temi quale la arto, la religio o la sociala politikala ordino. Pos livir la universitato, elu laboreskas en «strip tease»-taverni en New York ube el ganas kelka pekunio por mantenar su en vivo danke elua laboro kom servistino. El divenis anke dum kurta tempo «gogo» dansistino por «havar salario».
La komenco di lua kariero kom kantistino esis desfacila . El komencas trovar sua nicho en 2007 kande el adjuntas a sua stilo di avan-guardo e di «electro dance»-muziko «pop»-elementi ed imiti dil stilo di David Bowie.
Pos multa laboro e lukti por agnoskesar Damo Gaga chanjas sua lojeyo por instalar su en Los Angeles. Elu komencas laborar kun kolektivo nomata Haus of Gaga e lua kariero startas kun la publikigo di la verko Just Dance, kun Colby O'Donis ed Akon. Ica titulo esas la numero 1 dil vendaji en multanombra landi tale Kanada, Nederlando, Irlando od Unionita Rejio per vendar 4.500.000 kopiuri ye telecharjo*.
Lua granda sucesi esas The Fame : Beautiful, Dirty, Rich, Paparazzi e Telephone, Teeth, Monster, Alejandro, Dance In The Dark, Speechles, So Happy I Could Die en lua verkaro The Fame Monster. Tote aparte remarkinda esas Bad Romance olqua tante bone deskriptas la vivo, la dekadanta traiti e la korupteso dil New Yorkana eminentaro di nia epoko, simbolizante la sordida senileso senespera e satanista dil Usana ed Ocidentala civilizuro hodie. En ol, el kondutas quale la femino dil insekto nomata mantis religiosa internacione, nome el seduktas perversa e debochanta yunuli, atraktas un de li a sua lito per ardorigar tilextreme lua sexuala deziri ed diablatre elu acendas lu e perisigas lu per la fairo. On povas spektar la 'video' Bad Romance sube :
http://www.youtube.com/watch?v=qrO4YZeyl0I
Ico esas muziko kun diablatre dinamismoza e vervoza ritmo. Kelka homi akuzas Gaga esar vulgara e prizar la ledeso. Tamen, me povas asertar ke lua «satanista» kansoni kompare a la moderna kantiki dil katolika Eklezio rezultinta de la Koncilo Vatikano II esas modeli pri beleso ed eleganteso.
La suceso di Lady Gaga esas tante granda, ke, recente, el aceptesis tre afable da rejino Elizabeth II e prizentesis ad el en Blackpool. Per ico elu divenas apta frequentar mem la maxim bona ed aristokratal sociala klasi Anglosaxona.
Tale la dekado e senileso imbecila dil Usana ed Ocidentala civilizuro havas simbolo agnoskata kun nomo qua perfekte fitas ad ol.
Se on volas antidoto a Bad Romance on «clik»-ez sube :
http://www.youtube.com/watch?v=3BU1n10mejg
Ne esas nur Satanisti e dekadanta, debochanta homi en Ocidento.

xxx:::xxx

dimanche 6 juin 2010

KAPTUKI CHE EXPOZO PRI EKOLOGIAL PRODUKTURI

xxx:::xxx

Du dii ante nun, me iris ad expozo pri ekologiala e naturala produkturi en Paris. Kustumale a tala expozeyi iras nur homi de Europana origini. Cayare, me vidis multa mulieri kun islamista kaptuki. Me ne savas quon opinionar. Ne omna Mohamedana mulieri esas islamista e do ne surhavas kaptuki. Cakaze eli povas facile konfundesar kun Europani. Ma la islamista mulieri substrekizas lia difero e, tamen, volas partoprenar ulo qua konceptesis da Europani e ne existas en lia origino-landi.
Kad ico signifikas ke l'islamo esas fundamentale ekologiala religio ? Povus esar tale, ma segun semblo la pruvo pri ico ne existas en la Mohamedista landi. Altralatere, quankam esis multa mulieri kun islamista kaptuki che la dicita expozeyo, en la Parisana stradi la Mohamedistini surhavanta kaptuki ne esas tante grandanombra nek reprezentas granda procento de la habitantaro. Do, esas misterio konstatar ke lor expozo pri naturala ed ekologiala produkturi (sat chera), eli venas multanombre ma tamen esas nek elegante nek riche vestizita ma prefere povre preske mizeroze. Quale eli povas havar la moyeni por komprar e pagar ?

xxx:::xxx

mardi 1 juin 2010

NEDEZIRINDA HOMI ENIRAS IDIA

xxx:::xxx

Recente, me lektis desnoblacha mesaji che idolisto. Ita mesaji redaktesis da sexuala obsedato, qua grosiere e pseudo-ciencale pritraktis sexuo. Me ne intelektas pro quo la jeranto di idolisto, qua olim esis multe min tolerema, aceptis la publikigo di ta sordidaji che lua forumo. Ico esas la danjero dil interreto. Certe, danke la interreto ni ganas kelka nova adheranti e, pose, plura de li malgre ulaspeca naturala selekto, restas Idisti. Ma la problemo esas ke anke tre stranja homi venas qui havas bizara idei. E, kande parolesas nur pri bizara idei, ico ne esas tre grava. Ma povas eventar anke ke vera dementi (fortunoze rare) eniras nia mondeto ed expozachas lia obsedaji.
Ni devus quik reaktar kande tala personi sendas lia mesaji ed ekpulsar li de nia forumi, nam omnakaze li adportas nulo bona e kreiva a nia movadeto e pose departas. Ma li nocas la reputeso di nia movadeto qua ne povas aspektar tre serioza pro tolerir tala individui.
Lo esas bona havar apertata mento, ma ne til tolerar la nedezirindi...

xxx:::xxx

vendredi 14 mai 2010

LA TRIUMF-ARKO

xxx:::xxx

Me prizas ofte irar a le Champs-Elysées, qui esas la maxim bela avenuo di Paris. Mea samlandani asertas ke le Champs-Elysées esas la maxim bel avenuo dil mondo. Li forsan exajeras, ma se le Champs-Elysées ne esas infalible la maxim bela avenuo dil mondo, li esas tote certe un de le maxim bela.
Ye la extremajo di le Champs-Elysées jacas la Triumf-arko, olqua erektesis por celebrar la vinki di Napoléon I-ma e di Francia. Vinkanta Franca trupi povis defilar ibe erste pos la unesma mondo-milito. On acendigis lore, caloke, flamo eterne duranta por celebrar nekonocata soldato en la skopo honorumar omna soldati mortinta por Francia dum la terorinda hekatombo de 1914 til 1918.
Ma, precipue, on povas acensar la Triumf-arko e vidar la urbo Paris de lua somito. La problemo esas ke ne existas acensilo ibe. On mustas do, acensar pede eskalero ye 284 gradi ! Ma, mem plu male, la dicita eskalero esas tre streta, male lumizita e jiras senfine. On povus facile kaptesar dal turno-morbo !
Kande on arivas ye la somito pos ica heroala sportala prodajo, la vidajo qua extensesas avan ni ne esas aparte atraktiva e suflas desagreabla kolda vento. Ed on pagis 9 euri por ico ! Kelke plu fore la Eiffel-turmo (cetere videbla de la Triumf-arko) prizentas multe plu bela vidajo de lua supra parto ed, adminime, existas acensilo ibe.
Ipse-kompreneble, la turisti qui acensas la Triumf-arko esas tre majoritate yuna homi sportema. Ed inter ica sportema yuni, trovesas, preske ipse-kompreneble, multa Germani. Evidente li tre prizas la prodajo qua esas l'acenso dil Triumf-arko e la memorajo pri la heroeso dil soldati, mem se li ne esas lia samlandani.
Malgre ke me habitas en Parisala regiono de preske quaradek yari, me, til nun, ne probabis acensar la Triumf-arko. Me esis justa. Ma pro kuriozeso me rezolvis agar lo hiere. Fortunoze, mea kordio, segun la mediki, esas ankore en bona stando, ma me preferis haltar plurafoye por ne esar tro fatigata che la somito. Se me savabus de ante quala penoza e negratitudoza tasko ico esas, me ne probabus agar tale. Ma altra-latere, me ne regretas agir lo, nam ico esas experienco e nun me povas konsilar ad omna turisti ed Idisti, qui, future, iros a Paris : "Ne probez acensar la Triumf-arko, ico ne meritas la esforci e la peno quin on subisas por ica skopo".

xxx:::xxx

dimanche 2 mai 2010

SLAVA MITOLOGIO : LA DEO PERUN

xxx:::xxx

Hiere, me iris a la ferio di Paris. La ferio di Paris esas expozo qua eventas singlayare inter la lasta semano di aprilo e la unesma semano di mayo. Ad ica expozeyo venas produkturi di la tota mondo : nutrivi, vini, koquarti e gastronomii, mestieraji, mobli, tekniki edc. Me pasis agreabla posdimezo per vizitar ita expozeyo. Che la Rusa butiketo pri Rusa artaji e mestieraji, me trovis charmiva rustika medalio mestierala ek arjentano reprezentanta unlatere la deajo Perun. Ye la altra latero esas videbla sunala roto e kelka glani. Ici esas simboli. Deo Perun, pri qua me ja lektis ulo dum mea studio pri historio lor mea adolecanteso, esis la Rusa Deo suprega, il esis anke la Deo dil tondro, dil fulmino e dil tempesto. Ma ne nur, il esis anke la Deo dil agrokultivo. Ne sen simileso kun Jovo (Jupiter che la Romani, Zevs che la Greki). Se por diversa motivi la Kievana princo Vladimir ne judikabus kom oportuna konvertesar a la Kristanismo, lore Perun esabus la deajo reprezentanta la Rusa tradiciono. Tamen la paganismo ne desaparis subite, ol mantenesis celite e poslasis kelka traci ankore vivanta nun. Ico, cetere, nule impedis la Rusi esar bona Kristani ortodoxista nam li pluduris praktikar diskrete kelka formi di paganismo dum tamen irar a la Kristana meso. La homala anmo ne esas rekte iranta ma agas ofte por trovar meza solvuri inter semblante ne konciliebla opozanta principi, quin olu prizas. Me kompris la bela arjentana medalio reprezentanta Deo Perun e me regardas ol kun plezuro.

xxx:::xxx

dimanche 25 avril 2010

RUSIA E VATIKANO

xxx:::xxx

Hiere, me iris a konfero durinta dum tota jorno pri Rusia e la Rusa kulturo enkadre dil yaro pri la Rusa kulturo en Francia (t.e. cayare). Ica konfero eventis en loko posedata da katolika organizuro eklezial jerata da tradicionalista sacerdoti katolika, quankam obedianta la papo. La aludita konfero esis tre interesiva e savigis da ni multa valoroza informaji pri Rusia, lua kulturo e lua historio.
Dum la repasto-pauzo dimezal diskutante kun plura personi, me saveskis ke segun importanta jurnalo qua, cetere, esas nek bigota nek dextrana (la dicita semanal jurnalo titulizesas MARIANNE), la nuna violentoz ataki kontre la papo e l'Eklezio katolika havas politikala e geografial-strategiala motivo, nome papo Benediktus XVI pluproximeskas grande, ye diplomacal vidpunto, de la ortodoxisti e konseque anke de la Kremlin. Ico konsideresas tre male dal Usana autoritatozi di qui l'imperio ocilas pro lia nesuceso en Irak ed en Afgania. Ica fakto explikus la nuna asalti kontre la papo. Esas mencioninda , ke, MARIANNE, esante sinistrana jurnalo, nule esas favoroza a la religio ed a la papo. Pro co, on povas egardar serioze to quo imprimesas sur ol carelate. Volante o nevolante, politiko e religio esas tre intrikata. E por konfirmar ico, la dicita konfero pri Rusia e favoroza a Rusia 'okuris' en loko jerata da katolika sacerdoti. Triadek yari ante nun, kande Rusia esis ankore Soviet Uniono, konfero favoroza ad ita lando nule eventabus en tala loko...

xxx:::xxx

samedi 3 avril 2010

LA LEGENDO PRI SIEGFRIED

xxx:::xxx

Siegfried esis la filiulo di rejo, qua regnis en Xanten an la fluvio Rheno. Il esis fiera yunulo, tam forta e gracila kam yuna querko forestal.
Kande il divenis adolecanto, ne plus plezis a lu la vivo che la korto di lua patro. Il volis irar a la vasta mondo ed havar aventuri. Il revis efektigar prodaji e volis divenar famoza quale altra herouli pri qui la kavalieri tante ofte parolabis che la rejala korto.
Tale il fugis de la kastelo di lua patro. Lor lua marchado il trairis granda foresto. An la limito dil foresto jacis forjeyo, en qua la maestro laboris kun lua kompanuli. Tra la apertita pordo esis videbla klara fairo. Lore la yunulo eniris ica laboreyo e pregis la maestro docar a lu sua arto.
Lu volis lernar ita mestiero, por forjar a su bona espado. La forjisto aceptis lu kom aprentiso. Ma la forteso di Siegfried esis plu granda kam olta dil kompanuli. Il esis la maxim forta de li. Il manuagis la martelo kun tanta forteso ke la inkandecanta fera stangi saltis ye plura peci kande il frapis oli. Lore la forjisto pavoris pro lu e serchis la maxim bona e sagaca moyeno por liberigar su de ilu.
Por foririgar lu, la forjisto uladie dicis a Siegfried : «Irez aden la foresto e querez karbono por me !» Nome, il savis ke ibe terorinda drako vivas, qua ja atakabis e mortigabis plura promenanti. Il esperis ke Siegfried ne plus retrovenos vivanta.
Siegfried iris joyoze e sensucia tra la foresto. Subite, kande il arivis an la groto dil drako, ita monstral bestio aparis e minacis devorar lu. Ma la yuna heroo esis sentima ed ajila. Il arachis arbor-trunko de la sulo e frapis per lua tota forteso. Dum longa tempo duris la penoza kombato. Ma fine Siegfried asomis la drako.
Ica bestio jacis mortinta sur la sulo e lua obskura sango fluis de multa vunduri. Siegfried plunjis fingro aden e videz ! , olu esis kovrita per korno. Lore il desvestizis su e balnis sua korpo en la varma sango dil drako ; per ico lua pelo divenis tam harda kam korno.
Nun ne plus esis armo qua povus vundar lu. Tamen dum lua balno tiliofolio falis inter lua shultri. Nur ye ca loko restis lua korpo vundebla
.

xxx:::xxx

vendredi 2 avril 2010

PASTOR ET NAUTA (PASTORO E MARISTO)

xxx:::xxx

Segun la profetumajo di Malakhius, ico esis la surnomo dil papo sucedanta a Pius XII, konseque Ioannes XXIII. Ma ica surnomo nule fitis kun Ioannes XXIII e la altra surnomi anke ne fitis kun la intersucedanta papi (kun la ecepto di "de medietate lunae" qua korespondis bone kun papo Ioannes-Paulus I-esma). On povas pensar ke pos la transmondesko di papo Pius XII, la papi di Koncilo Vatikano II qui renegis la tradiciono dil katolika Eklezio ne plus esis vera papi. Benediktus XVI, qua volas rinodar kun la abandonita tradiciono, stranje, meritas perfekte ica surnomo di "Pastor et nauta" (Pastoro e maristo), nome la barko di Santa-Petrus, t.e. la Romana katolika Eklezio, minacesas per hororinda tempesto, ma Benediktus XVI rezistas energioze. La siniori di lo "politically correct", qui til nun, impozis lia destrukto-laboro kontre la katolika Eklezio esas furioza pro ke la nuna papo ne plus volas aceptar ico e volas retrovenar a plu sana fundamenti por l'Eklezio. Itaque* li produktas skandali kun tre anciena aferi pri pedofileso* koncernanta kelka sacerdoti. Esas mencioninda ke ica sacerdotachi esas sacerdoti apartenanta a la katolika Eklezio rezultinta de la Koncilo Vatikano II e nule tradicionalista sacerdoti. Ica siniori di lo "politically correct" atakas violentoze la Eklezio che la informili, e precipue la papo. Tamen, me opinionas ke esas, forsan, espero en ico, nome existas mezepokala proverbo qua sempre verifikesis kom justa : "Ta qua manjas (simbolatre) peceto de karno del papo mortas (politikale) pro ico". Napoleon I-esma, atakis la papo e lua imperio krulis. Bismarck entraprezis la "Kulturkampf" kontre la katolika Eklezio e la papo e fine revokesis dal yuna imperiestro Guglielmus (Wilhelm) II. La Sovietala guvernerio organizis atento kontre papo Ioannes-Paulus II e Soviet Uniono krulis kelka yari pose. Me tre esperas ke, kelka yari pos nun, la potenteso dil siniori di lo "politically correct" same krulos kam la potenteso di lia preirinti. "Sic transit gloria mundi" (Tale perisas la glorio dil mondo).

xxx:::xxx

mercredi 17 mars 2010

INKLUZAJI EN STRANJERA LANDI

xxx:::xxx

Recente on aludis che-televizione la Rusi habitanti di Nice, urbo frontiera ad Italia e jacanta an la Franca Riviera. Olim, t.e. depos la mezo dil yarcento XIX til la unesma mondo-milito, omna richa ed aristokrata Rusi venis sejornar adibe dum la vintrala monati e tote aparte la carala familio. Nice e lua regiono esis duesma rezideyo e quaze patrio ad ita Rusi. Talgrade ke de 1908 til 1912, caro Nikolaos II konstruktigis ibe splendida katedralo ortodoxista. Pos la unesma mondo-milito e la Revoluciono, multa Rusi aristokrata fugis ad altra landi e precipue a l'anciena federito Francia. Le ruinita iris precipue a Paris, en la quartero proxim la rue Daru ube esas anke katedralo ortodoxista (lua nomo esas Alexandre Newsky)e ti qui salvis parto o la totajo di lia richeso iris a Nice ube li ja havis hemo, tradicioni e surogata patrio. Ita Rusi mantenis dum longa tempo, ibe, lia kustumala vivo-maniero, lia linguo e kulturo e precipue la ortodoxista religio quan li povis praktikar per irar a la bela carala katedralo ortodoxista, tote famoza internacione. Dum longa tempo, la urbo Nice esis e restis inkluzajo di Rusa socio, komplete desaparinta altraloke e precipue en Rusia.
Por establisar disto kun komunista Soviet Uniono, la ortodoxista Nice-ani sendependigis lia katedralo de la patriarkio di Moskva ed asociis su a la patriarkio di Konstantinoplo.
Dum longa tempo ico ne produktis problemi, nam la Sovietani ne tre multe interesesis pri religio e tote ne pri pacema ortodoxisti fora de lia frontieri.
La situeso chanjis komplete pos la falo di Soviet Uniono. Nun la Rusi, qui ne plus esas komunisti, e rinodigis ligili kun lia olima tempo per riadoptar e sustenar la ortodoxismo, interesesis subite pri la katedralo di Nice, nam li postulas lua proprietereso kom heredanti legala dil carala rejimo. Ico produktis proceso kontre la nuna sendependa ortodoxisti qui jeris la katedralo. Advere, ica ortodoxisti de Rusa origino pos tri generacioni divenis Franci, qui ofte nesavas o dominacas nur male la Rusa linguo, lia nura apartajo relate la cetera Franci esas lia ortodoxista religio e nule lia Ruseso. Li ne havas enemikeso kontre la Rusa Stato, ma li konsideras ol kom stranjera lando e ne prizas perdar sua sendependeso profite ad ica naciono qua, a li, divenis stranjera.
Por plu komplikigar la afero, nun multa "nova richi" Rusa - pro la reputeso di Nice e lua famozeso en Rusa medii - venas liafoye komprar o konstruktigar bela e luxoza rezideyi por sejornar ibe ed ico kelkafoye produktas problemi kun la plu anciena Rusi qui esas tro diferanta nun de ica nova arivanti. Nihilominus*, ica nova Rusi riadportas Rusa atmosfero e prestijo en Nice.

xxx:::xxx

samedi 6 mars 2010

KAD ON POVAS VIVAR SEGUN EKOLOGIALA MANIERO ?

xxx:::xxx

Kad on povas vivar segun ekologiala maniero ? Me ipsa esas tre favoroza ad ekologio qua propozas alternativa vivomaniero min polutanta e min destruktera dil ambiento kam nia nuna vivo-stilo. La problemo esas ke l'ekologio rekomendas esar sparema, riuzar omna produkturi quin onu ne plus bezonas ed adoptar produkturi quin on povas trovar en la proximeso prefere kam chera konsumaji venanta de fora regioni o landi. Ita principi esas tote diferanta de olti qui esas impozata a ni nun, kun kurajigita ecesiva konsumado e globalismo. Ecepte kelka personi en favorizita medii, vivar segun ekologiala maniero esas tote neposibla nunepoke. Certe, on povas komprar frukti e legumi kreskigita ekologiale, ma ico nule esas suficanta por esar vera ekologiisto. Dum vartar posibla chanjo 'okuronta' kande la situeso divenos tote dramatatra, lo unika quon on povas agar esas vivar maxim spareme posibla : ne ecesive manjar e drinkar, ne komprar vesti quin on surhavos nur rare, ne komprar neutila frivolaji, riuzar omno quo esas posibla riuzar (e.g. papero) e ne disipar la 'resursi' dil naturo. Se multa homi agus tale, ico povus esar granda pazo vers plu salubra vivo e plu bona ekonomial situeso. Ma potenta grupi e "lobby"-i ne deziras ico...

xxx:::xxx

dimanche 21 février 2010

SAMIDEANI - LINGUALA SAMLANDANI

xxx:::xxx

Me jus spektis emiso che-televizione ube on raportis pri la fato dil Franci ekpatri-irinta por laborar e vivar en London. Ita chefurbo di Anglia esas la sisesma Franca urbo exter Francia, nam 300.000 Franci lojas ibe. Do, audar la soni di la Franca italoke ne esas rarajo. La motivi qui instigas mea samlandani instalar su en London esas tre diversa e pri ico me volas skribar nulo. Tamen ad omni pozesas la problemo di la linguo quan li absolute mustas lernar se li volas laborar e ne esar izolita.
Me ipsa povas lektar bone la Angla, e me parolas ol sat fluante ma kelke defektoze. Ultre lo, me komprenas ol, kande on parolas rapide, ne tro bone. Me memoras ke en 1997, me iris a London por asistar konfero dil Britaniana Ido-Societo. Enstrade me havis l'impreso esar mi-surda. Me, ya, povis komprenar la homi qui parolis a me, ma ico ne esis sen desfacilaji. Kontree, kande me renkontris nia Idista samideano Robert Carnaghan, me subite komprenis omno perfekte e senpene. Me havis quaze l'impreso relatar kun samlandano, nam quankam nia patuazi* esis diferanta, ni interkomprenis per Ido quaze per duesma matrala linguo, quaze ni esus sampatriani. Dum ke la Franci qui arivas en London, konjekteble, bezonas plura monati e mem yari ante decante parolar e bone komprenesar. Per Ido, on povas havar quaze aborijena samlandano, quankam onu ne parolas bone lua patuazo* e malgre ke lu anke ne savas bone onua patuazo*. Ido, tante facile lernebla e neutra, od altra simila interlinguo, povus esar la solvuro a la problemo di la lingui qua esas tante kalamitatoza plago ad Europa. Ma la Europana politikisti esas tro fola por pensar pri tala helpilo, quankam ol esas bitre bezonata en nia desfortunoza mondo-parto.

xxx:::xxx

vendredi 12 février 2010

KAD LADY GAGA REPREZENTAS USA ?

xxx:::xxxx

Ico povas semblar stranja questiono. En mea patuazo* "gaga" signifikas senila ed imbecila pro oldeso. Ita vorto ridigas ed amuzas la Franci. Me nule savas kad Damo Gaga savis la signifiko di ta vorto en la Franca, forsan cakaze elu ne adoptabis ol, forsan tamen yes, nam el esas tilextreme extravaganta e defiema. Ma ica Usana stelino esas nun famoza en la tota mondo, ed el semblas a me reprezentar tre bone la putranta stando e la dekado di Usa hodie. Nome, en la video "bad romance", on povas spektar quale el vivas en tote dekadanta e perversa medio di debochanta homi e vicioza yuna viri. El atraktas li, kantas a li kun satanista aludi sua "bad romance", seduktas tote aparte un de li e quale mantis religiosa venigas lu a sua lito ube el ardorigas lu e kombustigas lu per la flami dil konkupicenco, dil erotikeso e dil inferno. Fine on vidas lua kadavro, quan el parfinas bruligar. Tale semblas a me devar esar la fato di Ocidento e precipue dil Anglosaxona mondo. Pro tro bone aceptir omnaspeca vicii e debochi ita mondo kushas kun la dekado quaze lu esus amorata muliero. Kompreneble ica omno finos neeviteble tre male, quale sempre eventis en la historio talakaze. La fairo dil cielo o dil inferno falos adsur ita homi qui ne mem plus koncias pri lia desnobligo e lia morala ed etikala dekadacho. Tragediatra fato semblas guatar Usa pro lua perverseso ed anke la Ocidentala mondo. Ico esas tre trista e lo ne esas agreabla vivar en tempo qua semblas esar ula mondofino.

xxx:::xxx

samedi 23 janvier 2010

KAD UNIONITA REJIO ESAS MORTIGEYO ?

xxx:::xxx

Kelka semani ante nun, me ludis per sendar a la forumo idolerneyo mesaji a qui adjuntesis artikli de Angla jurnali (interretal) pri stranja ed extravaganta fakti eventanta ibe. Me havis l'impreso ke la Britaniani tre prizas l'extravaganteso e men ico amuzis.
Regretinde, me konstatis pos ula tempo, ke to quon me opinionis esar amuziva, esis en la realeso prefere dramatatra : nekredebla sexuala delikti destruktera a la atakata personi, violentoza mortigi per kultelagi omnaloke, dessekureso omnube e yusteso refuzata a la aborijena habitantaro di Britania, ico esas vera tragedio aflikanta. E tre depresanta.
Me ne audacos dicar ke la situeso esas multe plu bona sur la kontinento, nam ico ne esus justa. Ma vere, on havas la impreso, per lektar lua jurnalaro, ke Britania reprezentas la kolmo dil Ocidentala dekado e ke la Britaniani sinkas multe plu profunde kam la altra Ocidentala populi en debocho, perverseso, violento, krimini omnaspeca, ocidi e suocidanta nihiligo. Quo eventis ad ita populo qua ante ne longa tempo esis la maxim potenta en la mondo ed omnube admirata ed imitata, mem se kelkafoye lu esis anke odiata ?
La profundeso dil Britaniana dekadacho esas nekomprenebla a kontinentala Europani qui ne povas intelektar ke ica lando, qua olim esis la rejo dil mondo, nun divenis lua nokto-vazo. Quale dicis la katolika Romani : Sic transit gloria mundi (tale perisas la glorio dil mondo), ma la periso dil Britaniani joyigas nul Europano.

xxx:::xxx

samedi 9 janvier 2010

ILU PAROLAS ESPERANTO !

xxx:::xxx

Recente me spektis interesiva dokumento-filmo che-televizione pri la pedagogio di Célestin Freinet (1896-1966), qua esis instruktisto en sud-Francia. Inspirata dal teorio di John Dewey e da experimenti en diversa landi, il kreis originala formo di docado per instigar la skolani organizar lia propra laboro e partoprenar la reala vivo singladia di lia loko, informar su ed havar apertata mento. Lua docado sucesis bone ed esis interesanta novajo tatempe en Francia. Célestin Freinet esis komunisto ed iris a Soviet Uniono por saveskar la docado-metodi uzata ibe pos la revoluciono. Por komunikar taloke, il ne lernis la Rusa (qua esas tre desfacile lernebla linguo a Franco), ma Esperanto olqua esis tre segunmoda en ica lando, itatempe.
Plu tarde, il havis disputi e grava problemi kun la municipo di lua rezideyo-loko pro ke il esis komunisto e ke la komonestro e la municipala konsilantaro esis extremista dextrani. Che la dokumento-filmo, on spektigis ceno ube inter altra akuzi, on denuncis lu pro parolir Esperanto kun lua familiani. Kande la konsilanti dicis inter su : "Ilu parolas Esperanto !". Lore ico semblis esar ulo tote monstrala, quaze Esperanto esus idiomo di subverso, di senkompata e destruktera globalismo e kosmopolitismo vizante destruktar omna populi e nacioni. Ti qui lernis Espo e qui savas ke ol vizas nur (ed anke la altra interlingui) esar auxiliara linguo nule intencante desaparigar la cetera idiomi, povas nur konsiderar ke ico esas senbaza e fantomala pavoro debata a la nesavo ed anke a volata ignoro. Ma ico esas pragmato : Esperanto pavorigas, tote nejuste, ed ol produktas violentoza refuzo ed opozo.
Plura yari ante nun, me vizitis Germana amiki. Li ne esis dextrani ma sinistrani (moderata) e prefere socialistema. Me dicis a li ke me esas Esperantisto, e li divenis tre kolda nam li semblis esar desfavoroza ed enemika ad ita idiomo. Kelka yari plu tarde, me vizitis li itere e cafoye me anuncis a li ke me esas Idisto. Li aceptis ico multe plu afable, e quankam li nule intencis lernar ol, li parolis a me pri : "Die Weltsprache Ido" (La mondolinguo Ido). Lore me konstatis kun astono ke se Esperanto esas, kun granda disto, la maxim konocata interlinguo e, por la simpla civitani, la unika konocata, kompense omna neracionoza pavori ligita a la globalismo koncentras su vers Esperanto. La cetera interlingui ne produktas tala opozo e refuzo. Tale, se nia Ido (od eventuale anke Interlingua) havus sucesoza difuzado (kun, en posibla kazo, la helpo da potenta organizuro o da guvernerio), ol ne subisus la violentoza e ferma opozo sempre vivanta kontre Esperanto. Do, malgre la plu mikra perspektivi ofrata unesmavide al Idisti, valoras la peno laborar por nia interlinguo.

xxx:::xxx