KAMBODJA: BRAVA RATO

Animali, qui esis ordenizita pro lia brava agi, ico ja eventabis, komencante per la famoza kolombo Vaillant dil fuorto di Vaux dum la batalio di Verdun. Taspeca gratitudo esas mem fako di la PDSA, People’s Dispensary for Sick Animals, fonduro kreita en 1917 dal Anglino Maria Dickin e qua ordenizas depos 1943 la animali remarkita pro lia servo por la armeani o por la civila defenso. On memoras la hundo Diesel, ocidinta lor asalto kontre-terorista dal « Raid » en Saint-Denis dum la yaro 2015ma, e qua recevabis la « Dickin Medal », prizentata kom la « Victoria Cross dil animali ». T.e. hundi, kavali, kolombi, konseque ico esas sat frequa evento ; ma ordenizar rato, ico esas sendubite unesma foyo. Magawa, giganta rato di Afrika, recevis dum la 25ma di septembro 2020 la Ora medalio, qua esas la duesma maxim alta premio dil PDSA. Edukata dal asociuro Belgiana « Apopo », Magawa intervenas depos sis yari en Kambodja por detektar la torpedi, qui singlayare, depos plura yardeki, pluduras igar viktimi. Segun la deklari dal asociuro, Magawa posibligis, danke lua exercado e lua akutigita flarado, sekurigar plu kam 14 hektari ek tereno, per detektar plu kam 70 torpedi od eskombri di danjeroza explozili, tale salvante versimile multa vivi.

VIDEO-KONFERI

 Nunepoke pro la koronaviruso, la homi ne plus audacas irar a tre fora loki por interrenkontrar, nek mem por renkontrar ancien amiki lokala. Ico aceleris evoluciono, qua ja lente progresis, nome la Idisti (e mult altra Interlinguani) rezolvis interrenkontrar ed interparolar per videokonferi. Komence, ico esis marveloza ed atraktis multa homi. Ma nun la Idisti fatigesis pri co, e, kustumale la videokonferi ne plus atraktas multa personi. Ni perdas l'okaziono uzar nia komuna parolmaniero.

Olim, la Idisti havis renkontro nur unfoye dum la yaro ed ico esis granda joyo e plezuro rividar old amiki e videskar nov amiki ed on tre juis parolar en Ido e vivigar ol.

Semblas ke la teknikala progreso ne adportas olua omna frukti - precipue ye la kulturala nivelo - nam la homi konsideras kom tote naturala kozo ulo qua olim esabus konsiderata kom miraklo. La videokonferi esas tamen utila e plu bona kam nulo, ma, duminstante, oli ne esas tre satisfacanta

Tamen, me pensas ke vakanco-klubi, adube homi de multa nacionalesi venas povus esar bona instigili por lernar e praktikar Ido ed uzar videokonferi. Nome, olim la sejornanti di vakancoklubi kande li lernabis ula interlinguo en la klubi ne plus havis la posibleso uzar ta linguo pos lia vakanco ed obliviis ol e ne plus interesesis pri ol. La videokonferi ofras a la vakancoklubi, qui volus promocar Ido, nova posibleso por pludurar parolar dum la tota yaro en nia komuna idiomo ed ico esus plusajo por la klubo qua povus animar ca konversadi e promocar nova vakanco-vilaji en maxim diversa landi ube nia komuna linguo parolesus e tale facar reklamo por ke la sejornonti atraktesez da ta vilaji. Ito, regretinde, ne ja existas ma esus bon ideo.

KANTAS EN ITHAKA LA NAKTIGALI

 Kantas en Ithaka la naktigali

Super la cedri-boski sur la rivo

Dil mar qua resonas qual' cimbali

Kontre la roki. Quale pura nivo

Iradias en cielo stela perli.

E hike, dume, krias nur l'or-merli,

La mikra rivereto kalme pasas

E cirkum alta popli qual' girlando

Korniki ronde flugas e kroasas

Kande printempo kreskas en Was-lando

Tamen parolas kun la sama emoco

Ponti, tra la spaci e la loki:

Qual' Pentekosto-vento lia voco

Es inspirata da la sam advoki.

Simile rozin ulu disfaligas

Ed altra manuo nove lin riligas.

(Da Anto van WILDERODE, tradukita da Andreas JUSTE)