lundi 26 janvier 2009

INDIANA KULTURO : LE "UPANISHAD"

<<<:::>>>

Le "Upanishad" esas totajo de texti kompozita precipue inter la VIIma e Vma yarcenti a. K. Konstitucanta la lasta parto de le "Veda", li nomesas "Vedanta" ("Konkluzo di le Veda"). Per lia kontenajo same kam per lia tono, oli tamen diferas klare de ici laste nomita. Hike, la mistika e filozofiala questiono-pozo substitucesas a la sakrifikala adiro. Le cent-e-ok "Upanishad", fondera dil tarda hinduismo, produktis nombroza komenti.


Cirkum 500 a.K., la socio e la religio Indiana transformesas rapide. La fulguranta kresko dil urbi akompanesas per la emerso da potenta klaso de komercisti. La quar anciena kasti o "varna"-i (sacerdoti, militeri, komercisti e serfi) ne plus semblas funcionar. Asketi, mistiki e renuncanti kontestas la autoritato dil bramani e lia kapto dil religio. Li sequas maestri quale Siddharta Gautama, la Buddho e Vardhamana, qua esis divenonta Mahavira. Ica omno duktas a profunda transformo dil Indiana vivo religiala.

Plu kam irga altra texto, le "Upanishad" inkarnacas ica transformado. Vice advokar extera dei, oli serchas la interna deo - ed acentizas la serchado dil sakra forco ("brahman") qua agas en omna kozi. Dum ke la aryana saji acesis lo deala per la sakrifiko, la nova filozofii perceptas la reflekto dil "brahman" en l'"atman", l'anmo. La uniono kun lo deala ne plus esas la frukto di extera rituaro, ma olta di interna transformo.

La ceremoniaro relatanta la kulto, tante importanta en la "veda"-ala religio ed implikanta la sakrifiko di nombroza animali, ne nur evitesas ma anke refuzesas violentoze.

Ja de 700 a.K., la Indiana saji kantas "neti neti" (nek ico, nek ito), per refuzar admisar la finala realeso di extera mondo perceptata quale iluziono, e serchas kontree la eterna cintilo dil "brahman" en l'anmo di omna enti. La precipua vizata skopo di le "Upanishad" ne esas ulo altra kam la liberigo ("moksha") de la ciklo dil riinkarnaci. Tala liberigo esas obtenota per la meditado, la "yoga" e la asketala praktiki, en la skopo unionar l'"atman" e la "brahman".

<<<:::>>>

Aucun commentaire:

Enregistrer un commentaire