La chambro esis tapetizita
per pala blua silko. Videsis espineto sur qua esis apertita la libreto Le Devin du village (La Divinanto
dil vilajo), stuli havanta liro kom dorsapogilo, moblo
nomizita »bonheur-du-jour » ek mahagono, lito blanka ornita per rozi,
alonge la kornico esis pari de kolombi, omna kozi ridetis kun emociganta
gracio. La lampo brilis dolce e la flamo di la herdo igis palpitar ulo quaze
ali en la ombro. Sidanta vestizita per chambro-robo avan la moblo
« bonheur-du-jour », elua eleganta kolo inklinata sub la splendida e
pala aureolo di elua hari, Julie foliumas la letri qui obliviesis, ligita per
silka rubandeti, en la tirkesti dil aludita moblo.
Noktomezo sonas ; lo
esas la signo dil paso de yaro a la sequanta yaro. La miniona pendul-horlojo,
ube ridas orizita Amoro, anuncas ke la yaro 1793 esas finita.
Dum l’instanto dil kunjunto
di la horlojo-aguli, mikra fantomo aparis. Jolia infanto, ekirinta la chambreto
ube il esas en lito e di qua la porto duras esar mi-apertita, venis,
quankam il vestizesas nur per kamizo, por springar vers la brakii di lua matro
e dezirar ad elu felica Nova Yaro.
« Felica Nova Yaro,
Pierre…Tun me dankas. Ma ka tu savas to quo esas felica yaro ? »
Il kredas savar lo ;
tamen, el volas docar ico plu bone a lu.
« Yaro esas felica, mea karulo, a ti qui pasis ol sen odio e sen
pavoro. »
El kisas ilu ; elu portas il
a la lito deube il eskapis, pose el retroiras por itere sideskar avan la
« bonheur-du-jour ». Elu regardas alterne la flamo qua brilas en la
herdo e la letri deube eskapas sikigita flori. Ico
chagrenigas el bruligar oli. Ico esas tamen absolute necesa. Pro ke se ita letri esus
deskovrita, oli sendigus a la gilotino ilta qua skribis li ed elta qua recevis
li. Se parolesus nur pri el, elu ne kombustigus oli, talgrade el fatigesas
luktar por ne livrar elua vivo a la tormenteri. Ma el pensas pri ilu,
proskriptita, denuncita, serchata, qua celesas en ula granario en la opozita
extremajo di Paris. Suficus obtenar un de ta letri por trovar lua traci e
livrar ilu a la morto.
Pierre dormas, en agreabla
varmeso, en la chambreto vicina ; la koquistino e la chambristino, di qua
la nomo esas Nanon, departis por irar a lia mansardi. La granda silenco dil
nivo-vetero regnas til fora disto. La aero akra e pura ecitas la flamo di la
herdo. Julie bruligos ita letri, e co esas tasko quan elu ne povos efektigar,
elu savas lo, sen profunde e triste revar. El balde bruligos ita letri, ma ne
sen rilektar oli…
La kalmeso esas profunda cirkum elu. Singlahore, el iras a la fenestro, levetas la
kurteno, vidas en la silencoz ombro la kloshturmo di Saint-Germain-des-Prés
arjentizita per la luno, pose elu ristartas elua verko di lenta e pia
destrukto…
Elu lektas e revadas. La
nokto finas. Ja lumeto livida trairas la kurteni : lo esas la matino. La
servistini komencis lia laboro. El volas parfinar la sua. Kad el ne audis
voci ? No, la kalmeso esas profunda cirkum elu…
La kalmeso esas
profunda ; pro ke la nivuro amortisas la sono dil pazi. Onu venas, on esas
hike. Frapi shanceligas la pordo.
Celar la letri, klozar la
« bonheur-du-jour », el ne plus havas la necesa tempo por co. Omno
quon el povas agar, el agas lo ; t.e. el prenas la paperi per brakiedi e
jetas oli sub la kanapeo di qua la tegilo jacas sur la planko-sulo. Kelka letri
extensesas sur la tapiso ; el retropulsas oli per sua pedo, sizas libro e
springas aden fotelo.
La prezidanto di la
distrikto eniras sequata da dek-e-du viri armizita per piqui. Il esas anciena
ripaliizisto, nomata Brochet, qua tremas pro febro e di qua la okuli sangoza
natas en perpetua hororo.
Il signifas a lua viri
gardar la ekireyi, e paroleskante a Julie :
« Civitanino, ni jus
saveskis ke tu korespondas kun agenti di Pitt (1), enmigrinti e konspiranti dil
karceri. Ye la nomo di la lego, me venas por sizar tua paperi. Ja de longa
tempo tu denuncesis a me kom aristokratino de la maxim danjeroza speco. La
civitano Rapoix, qua esas avan tua okuli (ed il indikis un de lua viri),
konfesis ke dum la granda vintro di 1789, tu donacis a lu pekunio e vesti por
koruptar ilu. Oficisti moderata ed indijanta civismo indulgis tu dum tro longa
tempo. Ma me esas la mastro meafoye, e tu ne eskapos la gilotino. Livrez a ni
tua paperi, ho civitanino.
-Prenez oli vI ipsa, dicas
Julie, mea skribo-moblo esas apertata. »
Posrestis ankore ibe kelka
dokumenti pri nasko, mariajo, o morto, fakturi di furnisanti e rent-akti quin
Brochet exploris unope. Il palpis oli ed agitis oli kom desfidanta homo, qua ne
savas bone lektar, e dicis tempope : « Mala ! La nomo dil
ex-rejo ne ja efacesas sur la rent-akti, mala, mala esas ico ! »
Julie auguras de co, ke la
vizito esos longa e minucioza. El ne povas impedesar regardetar furtatre vers
la kanapeo ed el vidas angulo di letro qua aparas sub la tegilo quale la orelo
blanka di kato. Vidante ico, lua angoro cesas subite. La certeso di elua periso
pozas en lua mento quieta sekureso e sur lua vizajo kalmeso tote simila ad olta
dil sentimeso. Elu esas certa, ke la viri vidos ica extremajo di papero quan el
ipsa vidas. Blanka sur la tapiso reda, lu ne povas ne perceptesar dal okuli. Ma
el ne savas kad li deskovros ol quik o kad li tardesos por vidar ol. Ita dubito
okupas lua mento ed amuzas elu. El facas a su, dum ica tragediatra instanto,
ulaspeca ludo mental per regardar la patrioti desproximeskar o proximeskar a la
kanapeo.
Brochet qua parexploris la
dokumenti dil moblo « bonheur-du-jour », nepacienteskas e juras ke il
fine trovos to quon lu serchas.
Il renversas la mobli,
movadas la pikturi e frapas per la pomelo di lua sabro la ligno-paneli por
deskovrar la celeyi. Il deskovras nulo. Il destruktigas la panelo dil spegulo
por vidar kad esas ulo dope. Esas nulo.
Dum ita tempo, ilua viri
deprenas kelka lami dil parqueto. Li asertas ke desnobla aristokratino ne mokos
la benigna senbrachi (2) . Ma nulu de li vidis la mikra korno blanka qua
preteriras la tegilo dil kanapeo.
Li forduktas Julie a la
cetera chambri di ca apartamento e demandas omna klefi. Li ruptas ed exkavas la
mobli, ruptas la vitrofolii, krevas la stuli, fendas la foteli. E li trovas
nulo.
Tamen Bochet ne ja desesperas, il retroiras a la dormo-chambro.
« La paperi esas hike ; me esas certa pri
co ! »
Il exploras la kanapeo, deklaras ol kom suspektinda e sinkas en
ol kin- o sisfoye ilua sabro
en olua tota longeso. Il ankore trovas nulo de to quon ilu
serchas, klamas hororinda
blasfemo ed imperas lua viri departar.
Il ja esas an la pordo kande, riturnante su vers Julie, e
prizentante pugno ad elu :
« Tremez rividar me ; me esas la suverena
populo ! »
Ed il ekiras kom la lasta.
Tandem, li departis. El audas la bruiso di lia pazi diminutar en
la eskalero. Elu salvesas !
La neprudenteso di lua filiulo ne trahizis elu ! El adkuras, havante rido joyoza, por kisar
elua Emile qua dormas profunde, quaze nulo esabis subversata
cirkum lua bersilo.
::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
Pitt (1) : William Pitt, Angla ministro (1759-1806)
obstinanta adverso dil Revoluciono eventanta en Francia.
Senbrachi (2) : Ico esis la nomo dil militanti por la
Revoluciono en Francia
(France : Sans-culottes).
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire