DESQUIETESO PRI LA INSULO GUADELUPA

<<<:::>>>

Eventas grava e longatempe duranta striki en la Franca transmara teritorio insulo Guadelupa. Onu ne vere bone intelektas to quo eventas ibe pro nesavo di la vera situeso lokala e di la sociala kuntexto. La lokani de Afrikana origino protestas kontre la tre chera preci, la chomado e la tro basa salarii. Tamen, Francia spensas multa pekunio pro lua transmara teritorii ed ico semblas produktar nula rezulto. Ne indijesas metropolana Franci, qui opinionas ke motive di la desfacilaji produktita da ica regioni, on devus grantar a li la sendependeso e ne plus okupesar pri oli. Kompreneble ico esas vidpunto simplacha ed ultre lo nefacile efektigebla. Fakte, on devas agnoskar ke la habitantaro di Guadelupa esas poke dinamismoza e preferas evitar kelka profesioni. Ma ico ne explikas omno. Existas multa Guadelupani qui havas statala diplomi qui serioze studiis e tamen ne obtenas laboro. On preferas selektar exterani, eventuale exterlandani. Pro quo ica nekonfesata diskriminaco ? Fine on saveskas tre lente e pokope ke existas superiora sociala klaso konsistanta precipue ek "Békés" (t.e. decendanti de Blanki qui sklavigis la negri) qua posedas preske omno en la insulo (e precipue la ekonomio) e qua pluduras explotar la nigri ed entratenas la chera preci, esas perfekte korupta e kaptas la pekunio quan Francia sendas a lua transmara teritorii. Le "Békés" pluduras kredar vivar dum la tempo dil kolonii ed explotas tote koloniale la lokani, malgre ke la Franca transmara teritorii esas Franca departmenti havanta la sama yuri kam la metropolana departmenti. Ne-utile dicar ke le "Békés" esas odiegata dal Guadelupani de Afrikana origino ed anke nun dal Franci saveskinta lia existo e qui tre poke prizas pagar pro la deshonesteso ed avideso di le "Békés" ed ultre lo odiesar pro la dizastroza imajo dil Blanki quan le "Békés" impozas. La metropolana partisani dil sendependeso di Guadelupa volas nun komplete abandonar le "Békés" a la iraco dil nigri, nam li refuzas konsiderar kom Franci homi qui kondutas tante shaminde, senhonore ed egoiste.
La tasko dil Franca guvernerio esas tre desfacila, tante plu ke probable lu ne audacas kombatar la dominacanta klaso. E, pro diversa motivi, lu ne volas (o ne povas) grantar sendependeso a Guadelupa. Solvar la problemi koncernanta la transmara teritorii similesas trovar la quadratigo dil cirklo.

<<<:::>>>