VAKANCALA SEJORNO EN MONFORT L'AMAURY

[En 1997, me havis ne-expektite tre agreabla vakanco-sejorno en loko tamen tre proxima a mea hemo ye apene 50 km de ol. Yen to quon me redaktis lore pri ca temo.]

 

Ulafoye, forsan dek-e-kin yari ante nun, me lektis en la Germana revuo DER SPIEGEL : «Montfort l’Amaury schön wie ein Traum» (Monfort l’Amaury bela quaze sonjo). Me ja kelkete konocis Monfort l’Amaury, nam me esabis invitita da Bretoniana amiki partoprenar festo en Monfort l’Amaury. To eventis en 1978 e me opinionis ke Monfort esas tre agreabla urbeto, nulo pluse. Me rivenis plurfoye adibe pose, e, plu tarde, me preske obliviis olu. Ma cayare me volis vakancar en quieta e pleziva loko e me memoris Montfort l’Amaury. Do, quankam ol trovesas en mea regiono pro quo ne vakancar ibe ? Me rezolvis agar… “Monfort l’Amaury schön wie ein Traum”, certe me savis ke artisti e richa borgezi lojas ibe od havas duesma rezideyo en ica urbeto od en lua cirkumajo, ma kande me arivis al hotelo, vehante per taxio, me komence questionis me ka mea selekto esis justa, nam Monfort havas aspekto di mikra urbo provincala ye la fino dil XIXma yarcento, quankam neta e provizita per la necesaji nunatempa.

Me esis bone aceptata en “Hôtel des voyageurs» (Hotelo dil voyajanti), la unika hotelo en Monfort. Quik del unesma vespero, ulo astonis me kelke, nome esis tabli ube plura homi shak-ludis. Shak-ludo esas ludo por instruktita personi ed agreabla kunvivanti. Onu shak-ludas nur en bona societo. Ye la morga dio me vizitis la urbeto e la cirkumajo e me ne plus regretis mea selekto. Sencese me videskis nova stradeti, nova tipala e bela domi, omnube flori e to ne esas tante frequa en Francia, ma precipue me promenadis e me deskovris pokope admirinda ruro kun kolini quin on povas perceptar defore e boski e bosketi. Preske omnaloke stacas bela, vasta e diskreta «villa»-i. Me arivis a voyo cirkondata da lagi e nomizita : «route du vert galant» t.e. Franca aludo a rejo Henri IV (1589-1610) qua tre diletis mulieri.

 

En la urbo ipsa esas multa mikra vendeyi sat luxoza e precipue propozanta exotika vari. Anke multaloke trovesas butiki pri antiquaji, onu rapide intelektas ke la lokala habitantaro esas ne nur polita e bone edukita, ma anke pekunioza e la atmosfero tre similesas olta dil maxim richa quarteri di Paris. Tamen, astonive, ica homi restas tre simpla ed tote ne esas aroganta o superba. Aparte vidinda en l’urbeto esas la bela anciena kirko (15ma yarcento), la anciena osteyo (kun splendida gotika pordo) la ruini dil Turmo di Dukino Anna de Bretonia, la domo dil muzikal kompozisto Maurice Ravel (1874-1937). Ica domo esas nun charmanta mikra muzeo ma nur desfacile vizitebla. La precipua strado esas la strado di Paris, quankam on devus prefere dicar stradeto, nam ol esas nek tre longa, nek tre larja. La choseo en la stradeto di Paris esas ek petra pavaro, ma sorgoze mantenata ed en tre bona stando. Onu havas stranja impreso pri richa provincala urbo, tre fore de Paris, ed exter-tempa quaze apartenanta ad altra mondo od a alternativa universo quaze sonjo.

Komence, me kredis ke esas nur Franci icaloke, nam la matrikulado-numeri dil automobili esis preske sempre olti di la lokala departmento, ma me konstatis pokope che la drinkerii e restorerii, ke esas homi qui parolas la Angla, la Germana, Skandinaviana lingui e mem ulfoye me vidis turistini Japoniana. Evidente existas ibe diskreta atmosfero di eleganta ed altaklasa kosmopoliteso qua kunvivas bone kun la rurala lando-amo. Me remarkis ke kelka ek la bele aspektanta homuli qui shak-ludis en mea hotelo, yel vespero, parolis France kun neforta Germana achento.

 

To quon me prizis admaxime ? Existas kolineto qua salias de l’urbeto, onu acesas facile ad olua somito per voyeti ed onu fine trovas la ruini dil Turmo di Anna de Bretonia. De ca loko onu povas vidar la cirkumajo.

Existas anke voyeto qua trairas vasta prati e kolini e fine onu atingas foresto. En la foresto onu trovas senarboreyo adube iras sat multa homi. De ta senarboreyo komencas voyo atribuata al biciklaganti ed al ped-iranti e qua trairas la foresto. Lo esas marveloza loko. Ica voyo esas bone flegata e la foresto splendida ; ye ula instanto dum marchado, onu povas vidar basajo kun tre bela forestala lago. Altrube la arbori esas multe min densa ed onu povas spektar bela kolini kun yuna mola kreskaji. Tala bela ed agreabla foresto ne esas trovebla omnube e me komprenas ke la lokani e la richa Parisani tre prizas promenar en ol.

 

La nomo Monfort ligesas kun la historio di Francia ed Anglia. Komto Simon IV de Monfort en 1209 duktis la kruco-milito kontre la Kataristi* e konquestis Ocitania* por la rejo di Francia. Un de lua filiuli, Simon, komto de Leicester, pleis grava rolo por krear la Angla konstituco. Konseque on darfas dicar ke Montfort l’Amaury esas historiala loko, tamen kom turisti venas nur la iniciiti quale exemple : rejino Elizabeth II di Anglia, rejo Faruk di Egiptia, Françoise Sagan, Eric von Stroheim, Yves Montand, Simone Signoret, Brigitte Bardot ed anke kompreneble me darfas adjuntar : me ipsa, same kam la jurnalisti di DER SPIEGEL.

Montfort l’Amaury schön wie ein Traum (Monfort l’Amaury bela quaze sonjo)…

 

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

 

Kataristi* : Hereziani qui ye la komenco dil 13ma yarcento preske sucesis suplantar la katolika Eklezio en sud-Francia. Papo Innocentus IIIma imperis kruco-milito kontre li en 1209. La rezultajo di ca kruco-milito esis la exterminado kompleta dil Kataristi e la anexo di sud-Francia a nord-Francia. La nomo Kataristo venas de la Greka vorto «katharos» qua signifikas : pura.

 

Ocitania* : Nomo di sud-Francia kande ol esis sendependa lando. Ocitania havis sua propra linguo multe plu simila a la Hispana ed Italiana lingui kam a la nord-Franca idiomo. La Ocitana esis plu eufonioza e muzikatra  kam la nord-Franca, ma ol desaparas preske komplete nun. Ye la komenco dil 13ma yarcento, do ante la kruco-milito Ocitania esis la maxim alte civilizita lando en Kristana Europa.