DE MEA DIARIO IDAL (15.03.2015)

Sundie, ye la 15ma di marto 2015.

 

Hodie, me iris a la meso di 10 kloki en la katedralo Notre-Dame (Nia-Damo) di Paris. Me iris adibe pro ke, asertite, esis Gregoriana kanti. Pro la klok-tabelo di mea treno, me arivis kun kelka tardeso (ye cirkume 10 kl. 15) ibe. La eniro a la katedralo duris dum kelketa tempo pro la grandanombra turisti, qui ne venis omni por la meso. Fakte la kanti esis belega Gregoriana kanti en la Latina e la orgeno dil katedralo esis potenta e funcionanta perfektamente. Me regardis ca monumento religial de-interne.  Me vidis funde di la katedralo , proxim la altaro, bela vitralii kun splendida kolori evanta de la Mezepoko. Ma tala vitralii existis nur en ita loko, altrube li esis sive blanka sive kun sensignifikanta motivi floral o geometrial. La lumo, quankam furnisita spareme da la lumizili, esis suficanta.  Malgre la bela Gregoriana kanti, la meso esis segun la nova rituo e duris nur dum un horo (til 11 kloki) vice un horo e duimo che la tradicionalisti. Malgre ita kantiki tradicional, indijesis ulo. Me havis l’impreso ke ico esis teatrala spektaklo e ne vera meso quale che la tradicionalisti. Do, evidente, esis ulo importanta en l’anciena rituo, quan onu ne devabus chanjar. Me intencas retroirar a la tradicionalisti ube la etoso religial esas plu fervoroza, plu varma e gastamika.

Pos ekirir la katedralo  me povis nur konstatar ke la cielo restis griza e la temperaturo humide kolda e me nule prizas ico, nam tala vetero esas mala por mea reumatismi di oldeskantulo. Me preferabus pluvo e milda temperaturo. La informili savigis ke en sud-Francia komencas la printempo, ma hike en Francilia e Paris, la vintro pluduras. Ni havas vetero di vintro-fino e nule di printempo. Avan la katedralo esis multa turisti. Inter li, me vidis Japoniani qui esas rikonocebla per lia diciplino, la neta ed eleganta maniero per qua li vestizesas. Li havas bela e fiera aluro e me konjektas ke la Germani ante la Duesma Mondomilito esis anke tala.

Dope esis altra Aziani, qui nule esis Japoniani nam li esis min sorgoze vestizita kam la Japoniani e ludetis destensite. Li pensigis pri la Europani di hodie. Me supozas ke li esis Chiniani.

Irante a mea restorerio e flanante en ta quartero Latina proxim la katedralo, me audis multe parolar en la patuazo Angla. Ula ankore sat yuna Usano dicis : « I understand Rusian » (Me komprenas la Rusa idiomo) ; ma me ne savas kad il esabus kapabla parolar en la Franca. Tamen segun la achento di la parolanti, me havis l’impreso ke la plu multa de li esis Usani. Certe la katedralo e lua cirkumajo esas agreabla loki turismal, ma pro quo precipue la Usani venas adibe ? Ka pro la anciena petri e quarteri quin li ne havas en Usa ? Ma li povas trovar ulo simila e mem kelkafoye havante plu bel aspekto en Anglia ube on parolas lia idiomo, kontre ke en Francia li esas en lando ube la Angla patuazo esas tote stranjera e neprizata linguo.

Marchante en la pitoreska stradeti vers mea repasteyo, me audis la kloshi di kirko qua ne esas Nia-Damo e me memoris ke esas anke ibe la kirko Saint-Julien-le-Pauvre ube la rituo, quankam en la Franca, esas min o plu oriental. Olim, me asistis meso ibe, plu kam quaradek yari ante nun. Plu tarde, se la vetero ne esos tro mala e se mea sanesala stando posibligos ico me intencas irar itere adibe e tale agar nereprochebla turismo religial.