LA LUPOSO

En lua verko Legendi rustika (1852), la Franca autorino George Sand rivivigis la mori e la kustumi anciena di la provinco Berry ube el pasis la maxim granda parto de elua vivo. La dicita libro kontenas rakonti di naiva oldini, tala quala on raportis oli dum rurala vesperi vintral. La aludita rakonti riproduktesas kun la kandideso dil rurani qui perpetuigis la lokala tradiciono di ca superstici komuna a multa provinci. Pos pavoriganta legendi diversa, yen la Luposo, qua esas varietato lokal di la volfohomo. La filiulo di George Sand, talentoza piktisto ilustris ica legendi per serio de desegnuri titulizita Nokto-vizioni en la ruri.

Fotografuro pri George Sand

La luposo(1) esas demono di qua la naturo nulatempe bone definesis e di qua l’aspekto varias segun la loki. Lo esas ankore en la landeto Brenne, ube lu rezidas, en ita senfina planaji trairata per grandega lageti, olqui omna havas lia legendo ed ube vivas la granda serpenti febriganta esante kuzi dil grosa kolubri, quin onu vidas kande la aquo havas basa nivelo, ma quin on povas destruktar nur per sikigar la marshi ube li rezidas depos la komenco dil mondo.
Un de nia amiki, qua trairis ica regiono kun guidanto, audis, ulavespere lor la krepuskulo , voco preske homal e tre dolca, olqua, per tono jokema o plu bone dicite mokematra, repetis de loko a loko, cirkum ilu.
« Ha ! ha ! »
Il regardis ad omna lateri, vidis nulo e dicis a lua voyajo-kompanulo :
« Yen ulu qua esas tre astonata ; kad lo esas pro ni ? »
La guidanto respondis nulo. Li duris marchar en la dezerta planajo ube la arbori senkapigita e mutilita per la senbranchigo, havis an la horizonto, blankigita per la proximesko di la luno, la formi maxim monstrala e bizara. La mikra voco klara e dolca sequis nia voyajanti, e, ye singla movo di surprizo quan agis nia amiko, lu repetis ha ! ha ! segun maniero tante mokema e gaya, ke il ne povis impedesar ridar per respondar a lu :
« Nu, quo do esas lo ! »
« Tacez, pro amo a Deo ! dicis ad il ilua guidanto per klemar ad ilu la brakio e per krucosignizar su devocoze ; ne parolez a lu, agez quaze vu ne audas lu. Se vu respondos ankorefoye a lu, ni perisos ! »
Nia amiko, qua savas bone la idei dil rurano, ne obstinis, e, kande li senkurajigabis per lia tacado ita nevidebla moketanto :
« Ha nun ! il dicis a lua guidanto, kad ico esas nokto-ucelo, ulaspeca strigo ?
- Vere, yes ! la altru respondis, lu esas stranjega ucelo ! lu esas la luposo ! Ico komencas per jokar kun vu, ico ridas, ico misirigas vu, ico forduktas vu e pose ico iraceskas ed ico perisigas vu en ula slamo-truo. »
Tala, ya, esas la specaleso di la luposo, demono tam espritoza kam maligna, quan on vidis kelkafoye perchinta sur tordita arboro , pro ke lu ipsa esas transversa, t.e. perversa e tre prizanta nocar.
La homi qui havis la neprudenteso sequar lu ed askoltar lu standis tre male pro co. Lu regalas vu per omnaspeca pleziva rakonti, maligna temi, sangoza o komika babilacho quik kande vu esis sate kurioza por dicar a lu til trifoye : Quo do ? o quo esas lo ? Lu komencas lore babilar quale pigo, lu regalas vu per aventuri stranja e skandaloza, lu promisas deskovrigar da vu sekretaji qui interesas vua naturala malico. Kande on esas en lua ungli, onu ne fatigesas askoltar lu e questionar lu. Lu duktas vu an la bordo di trompera aquo e dicas a vu :
« Regardez ! »
Vu inklinesas vers ica fantastika spegulo ube fakte aparas a vu la imaji qui trublas vua imaginado ; ma ica perfida ento pulsas vu, e, kande la morto plekte kaptas vu per lua glaciigita brakii, vu audas la luposo, perchinta sur brancho super la aquo, dicar, per lua jolia kriminanta voco : « Ha ! ha !... Nu, yen to quo esas lo !”

(1) - luposo : En la Franca la vorto esas : lupeux.

Segun GEORGE SAND en Legendi rustika.

(Ek Kuriero Internaciona n° 2/2012)