KANTIKI SEN MUZIKILI

- Hodie matine, me iris a la meso en la kirko Santa Rita (Sainte Rita) en Paris. Parte pro gratitudo, pro ke me havis desquietiganta prisanesa problemi e ke me mustis subisar serioza sango-analizo. Me promisabis a Santa Rita ke se ne esus ulo grava, me esus jeneroza a la questo lor la meso. E, kad miraklo ? lor ke me prizentis mea analizo al mediko, il konstatis ke omno esis en ordino. Me savas ke la parokio Sainte Rita havas grava problemi depos plura monati e ke la kirko minacesas klozesar. Tante plu ke la anciena sacerdoti galikani abandonabis ol. Ma venis ad ita loko altra sacerdoti tradicionalista e li pluduras dicar la meso segun l'anciena rituo Tridentina. Pos arivir, me mustis vartar dum longa tempo, nam la sacerdoto qua esis diconta la meso havis problemi pro trafikobstrukti e venis kun adminime quarimo de horo ye tardeso. En la kapelo, la varmeso esis sufokanta. Tandem, la kleriko arivis ed on celebris la meso. Pro ke ne esis muzikili, on kantis tradicionala kantiki (precipue en la Latina) sen esar akompanata per instrumenti. Ye mea astono, ica kanti esis tam bela kam en kirko ube on uzas ita instrumenti (orgeno, harmoniumo). La muziko esis eufonioza ed on havis l'impreso ke la religiani partoprenis mem plu bone la meso. Ico esis granda surprizo por me, nam me kredis ke ico existas e, povas existar, nur che la Eklezio ortodoxista ube on ignoras la existo di muzikili ed utiligas nur la voco homal. E la kanti ortodoxista esas belega, belisima. Ma anke la kantiki (adminime le anciena) Romana povas esar tre bela mem sen instrumenti. Ico ripozas en questiono to quon me kredis savar carelate. Me pensis de longa tempo ke la fakto uzar nur la voco homal, e darfar nur ico, protektas la ortodoxisti di reformi aberacanta e destruktera koncernante la liturgio e lua importanta parto, qua esas la muziko ; nome depos la koncilo Vatikano II, sub la pretexto di reformi e simpligo la Eklezio Romana (adminime en Francia) forjetis la bela kanti anciena por impozar kantiki ledega kun muzikili moderna e ne fitanta kun liturgio religial. Or, se la lego dil Eklezio Romana esus la sama kam olta dil Eklezio ortodoxista, la misuzi muzikala ne existus, nome kun la nura voco homal, onu ne povas facar absurda ed aberacanta muziko (o nur desfacile). Lore, pro quo on volis enduktar muzikili en Ocidento dum ke la Orientani havis la sajeso e sagaceso refuzar oli ?

Ico havas nekontebla nombro de konsequantaji. Nome, kun min ledega e grosiera kantiki, la homi ne desertus la kirki katolika di Ocidento e la Kristanismo en west-Europa esus en plu bona stando ed esus multe plu apta konfrontesar al islamo. Me esas sempre shokata e revoltanta kande me pensas pri la mento ocidentala qua volas senfine facar noviguri mem tote nenecesa. Do, on povabus ignorar la danjeroza posibleso utiligar muzikili. Ma on povus anke e.g. evitar volar racionaligar la Kristanismo. La katolika Eklezio ocidental agis lo ed ico esis dizastro, nam religio, quale la Kristanismo apoganta su sur misterii e miti ne povas esar racionaligita sen perdar sua vivo-forteso (ico ne esas la kazo por la Buddhismo, olqua esas ja dekomence prefere tre racionala filozofio). La ortodoxista Orientani intelektis o divenis ico ed evitis ica mispazo dil Ocidentani. Konseque di ca omno, la Kristanismo esas en multe plu bona stando en la ortodoxista landi.

Quankam me esas ocidentano, me ne komprenas la mento dil ocidentani volante senfine facar noviguri, mem kande ulo funcionas bone. Kom rezultajo di ta "filozofio" la Imperio Romana di Ocidento duris nur dum 500 yari, kontre ke la Imperio Romana di Oriento duris dum 1.500 yari (se on inkluzas la tempo kande ol esis parto dil Imperio Romana kun Ocidento) ed adminime 1.000 yari se onu ne kontas ita tempo. La senfina reformemeso duktas a rapida oldesko e morto, anke por la konstruktita lingui, kontre ke la stabileso posibligas multe plu longa vivo-tempo e vivozeso. -