LA PREDIKI DIL BUDDHO

[ Singlafoye kande me frapesas per trauro, me pensas pri la Buddhista doktrino, olqua esas la maxim racionoza e la maxim kredebla doktrino religiala. La transpaso recenta di nia amiko Manfred Magin instigis me itere lektar Buddhista texti. Yen sube texto pri India qua raportas la vivo dil Buddho e lua prediki pos lua lumizo.]

Pos lua lumizo, eventinta kande lu evis triadek-e-kin yari , la Buddho trairis nord-India dum mi-yarcento, dum docar la voyo di la Mezo a nombro kreskanta de dicipuli, ma per imperar ilti nulatempe idoligar lu. Il predikis la neceseso dil veko spiritala, la fino dil sufro e di la nesavo, per asertar ke ita voyo esis l'unika por atingar la suprega skopo.
La docaji dil Buddho esis plu logikoza kam dogmatal ; il kurajigis lua dicipuli deskovrar solvuri fundamentizita sur lia propra experienci. Il desaprobis la sistemo dil kasti e la rolo dil bramani. La Dhammapada (poemo en la Pali-a linguo traktante pri la docado) atribuas a lu ica parolo : "Viro ne divenas bramano per la longeso di lua hararo, per lua familio o per lua nasko. La viro en qua rezidas la vereso e la santeso, e quan la joyo plenigas, tala esas la bramano." Se la Buddho ne veneracis la dei, il ne kritikis lia kulto - ma il pozis en questiono omna fido qua ne duktus a la fino dil sufro.
La Buddho pronuncis lua unesma prediko - la "unesma turo di la Roto di la Lego" - a la kin asketi kun qui il fastabis en la Parko dil cervini, en Sarnath, proxim Varanasi. Ica prediko su apogas sur la Quar Nobla Veraji : la vivo esas radikizita en la sufro (duhkha) ; la sufro naskas de la deziro (tanhâ) di povo, di feliceso e di longa vivo ; eliminar ica deziro lo esas irar ek la sufro ed acesar la nirvâna ; por desaparigar ica deziro, oportas surirar la Okopla Voyo.
Duhkha, tradukita kustumale per sufro, konciigas pri la nepermano e la neperfekteso. La vivo esas duhkha, pro la "tri signi di la nepermano" : oldeso, maladeso e morto. Ni sufras pro ke ni serchas la permano, ma la Buddho docas ke nulo esas permananta. La vivo ne esas per su ipsa valo de lakrimi, ma lua nepermano igas olu neperfekta en nia ment-okuli.
La radiko dil deziro esas avidyâ, t.e. nia erora koncepto pri la naturo dil realeso. La Buddho proklamas la doktrino dil anatta (ne-ego), olqua refuzas kredar l'existo di permananta anmo od ego. Agante tale, il refutas l'aserto fundamental di la spiritaleso Indiana di lua tempo. : nome l'existo di Meo profunda, o Suo (âtman) fine identa a la Principo absoluta (brahman). La Buddho indikas l'identigo al ego kom la kauzo di la sufro homal. Lua docaji ofras, per la voyo dil meditado, metodi praktikal por liberigar su del iluziono dil meo.

Sube esas un de lua maxim famoza prediki

LA PREDIKO DIL FLORO
La "Prediko dil Floro" forte influis la zena Buddhismo. Kande on questionis lu por definar la spiritala Veko, la Buddho restis tacanta e prenis simple floro. La vorti, segun lua docado, indikas objekti od idei qui esas familiara a ni. La vereso e la spiritala Veko esas, koncerne li, trans nia kapableso intelektar.

::::-::::