Viro evanta 140 yari en 1342

 

En 1885, la Bulletin de la Société historique et archéologique du Périgord (Buletino dil Societo historial ed arkeologial di Perigordia)(1) raportas la deskovro di dokumento di 1342 dil Arkivi dil urbo Périgueux qua pruvas nekontesteble l’existo ita-epoke di viro evanta 140 yari…


Dum la sundio ante l’Epifanio dil yaro 1342, la komonestro di Perigueux, Hélie Seguin, akompanata da un de lua konsuli, Itier Chatuel, dal judiciisto e dal prokuratoro di ta urbo, e dal notario Raymond de Petit, iris a Lespinat, en la parokio di Boulazac.

Il venis por informesar pri la limiti di lua judiciala domeno, olqua esis temo perpetua por kontestado kun ilua vicini komto de Perigordia e la kanonikaro di Saint-Front. Dek-e-kin habitanti di Boulazac, sucedante audita, interkonsentis por dicar ke la tota parokio, kun omna vilajeti quin ol kontenas, dependis de la judiciala domeno konsulal. La duesma testo advokata por donar atesto esis la sioro Hélie Combel. Questionita pri lua evo il deklaris evar cent-e-quaradek yari. La protokolo di lua atesto demonstras, altralatere, ke il plene posedis lua omna fakultati intelektal e konservis klarmente la memoraji pri fakti eventinta cent yari e mem plu multe antee.

La dokumento olqua furnisis a ni ita informi, explikas Michel Hardy redaktanto dil Buletino dil Societo historial ed arkeologial di Perigordia, esas dokumento autentika ; ol ne esas kopiuro, ma dokumento original, e nul eroro da kopiisto povis glitigesar en ol. Ultre lo, la texto en ta parto dil koncernata charto, prizentas nula desfacilajo lor la lekto, e lo esas tre sekuramente ke on lektas en olu l’evo dil atestanto tale deklarita : „…etatis, ut dixit, sepcies viginti annorum, ed ad plenum habens memoriam centum annorum."

Cetere onu ne povus suspektar Hélie Combel pri fraudo od iluziono. Ante efektigar ilua atesto, il examenesas sorgoze (diligenter examinatus) ; il havas apud ilu dek-e-quar de lua labor-kompanuli, qui, se ilu dicabus ne-exakta kozo, quik remarkigabus lo ; fine, il juris super la Santa Evangelii dicar la vereso ed onu savas la graveso di juro dum la Mezepoko e la grandega respekto quan on havis ad ol.


En parokio vicina di Périgueux vivis do, en 1342, viro evanta 140 yari. Naskinta en 1202 dum la regno di rejo Philippe-Auguste, ilu travivabis la tota XIIIma yarcento e la unesma quaradek yari dil dek-e-quaresma yarcento. La lucideso di lua mento, kande il efektigis ilua atesto, posibligas pensar ke la pezo di lua evo ne esis tre granda por lu e ke il povis vivar ankore dum kelka yari.

Ni ne kredas ke ulatempe on notizis, en Francia, exemplo tante remarkinda pri longa vivo, skribas la kronikisto dil aludita Buletino, ilqua explikas havir l’okaziono deskovrar certena nombro de centayara personi dil XVIIma e XVIIIma yarcenti dum analizar la akti pri sepulto dil parokiala registri por la civila stando ; ma nulu de li, tamen, irabis trans la evo 110 yari.


Perigordia (1) : Perigordia esas regiono di sudwest-Francia

(Segun artiklo interretal)